11 - زرارة گويد : از امام باقر ( ع ) راجع بقول خداى عز و جل ( 54 سوره 2 ) « بما ستم نكردند بلكه بخودشان ستم كردند » پرسيدم ، فرمود : همانا خداى تعالى بزرگتر و عزيزتر و جليلتر و والاتر است كه ستم شود ولى ما را بخود پيوسته و ستم بما را ستم بخود انگاشته و ولايت ما را ولايت خود قرار داده ، آنجا كه ميفرمايد : ( 60 سوره 5 ) « همانا ولى شما فقط خداست و پيغمبر او و كسانى كه ايمان دارند » كه مراد از آنها امامان از خاندان مايند ( پس همچنان كه در اين آيه ولايت ما را بولايت خود پيوسته ) در جاى ديگر ( ستم بما را ستم بخود دانسته ) و فرموده است « بما ستم نكردند بلكه بخود ستم كردند » و سپس مانند اين در قرآنش ذكر كرده است ( مانند خشنودى و غضب و افسوس كه آنها را بخود نسبت داده و مقصود مائيم ) [ و در موضع ديگر قرآن اين آيه را فرموده است ] .
باب بداء 1 - زرارة از يكى از دو امام ( پنجم يا ششم ) نقل ميكند كه فرمود : خدا بچيزى چون بداء پرستش نشده است و در روايت ابن ابى عمير از هشام بن سالم است كه امام صادق عليه السلام فرمود : خدا بچيزى چون بداء بزرگ شمرده نشده است .
شرح - چنانچه از ابواب سابق معلوم شد صفاتى را كه نسبت بخدايتعالى ميدهيم از لحاظ مفهوم و معنى با صفات مخلوق فرق دارد علم خدا غير از علم مخلوقست ، ديدن و شنيدن و يكتا بودن و لطيف بودن و ظاهر بودن و قاهر بودن خدا غير از اين صفاتست در مخلوق چنانچه تمام اينها در ابواب گذشته خصوصا در حديث 317 و 318 توضيح داده شد ، اكنون ميگوئيم بدا هم نيز چنين است ، بدا نسبت بخدا غير از بداى نسبت بمخلوقست و در هر يك معنى جداگانه اى دارد : بدا نسبت بمخلوق عبارت از اينست كه شخصى نزد خود نقشه كارى را طرح كند و سود و زيان آن را بسنجد و چون جانب سود را ترجيح دهد در آن كار وارد شود و اقدام كند ، ناگاه در وسط كار يا جلوتر و دنبالتر بجهتى متوجه شود كه قبلا آن را نميدانست و آن جهت زيان و آسيبى باشد كه از ناحيه آن كار وارد شود و چند برابر سودى باشد كه او خيال كرده بود ، در

200