را درباره او اجرا نمايد . ) بعلاوه اگر معصوم نباشد ممكن است كه از همسايه و دوست و خويش و رفيق خود جانب دارى نمايد و از اجراى حق درباره ايشان خوددارى نموده حق را كتمان كند . و اين مدعى را قرآن تصديق مىكند ، چه خداوند هنگاميكه " به ابراهيم " خليل مىگويد " انى جاعلك للناس اماما " من تو را پيشواى مردم قرار خواهم داد . تقاضا مىكند ( كه فرزندان مرا نيز مشمول اين عنايت قرار ده ) مىفرمايد " لا ينال عهدى الظالمين " بقره 118 . عهد من ( امامت به ستمكاران نمىرسد .
تكميل : از اين پاسخ پروردگار استفاده مىشود كه ستمكار بطور اطلاق چه ستمكار به خود باشد چه ستمكار به غير لايق منصب امامت نيست . به عبارت ديگر كسى كه عنوان ظالم بر او بطور حقيقت صدق كند چه در زمان سابق بر امامت چه در زمان امامت شايسته مقام زمامدارى و رهبرى روحانى جامعه اسلامى نباشد . چه در صورتى كه قبل از امامت ، اين عنوان بر او صادق باشد اطمينان مردم از او سلب مىشود و او را بعنوان رهبر روحانى نمىپذيرند . چنان كه مرتكب جنايت در محكمه قضاوت افكار عمومى ، به محروميت از حقوق اجتماعى براى مدتى معينى و در بعضى از جنايات براى هميشه محروم مىباشد و افكار عمومى مرتكب جنايت را بعنوان زمامدارى ظاهرى هم نمىپذيرند .
سپس " هشام بن الحكم " شرايط و نشان هاى عصمت را توضيح مىدهد .
" عبد الله نعمه " از جلد هفتم بحار روايتى كه راجع بسؤال و جواب " ابن ابى عمير " با " هشام بن الحكم " درباره عصمت است نقل مىكند كه خلاصه‌اش به فارسى چنين است :
" ابن ابى عمير " : در تمام مدت مصاحتب و رفاقتم با " هشام بن الحكم " نيكوتر از سخنى كه از وى درباره عصمت شنيدم سخنى نشنيدم . چه روزى از وى سؤال كردم كه آيا امام معصوم است يا نه ؟ گفت آرى .
گفتم : صفت و نشان عصمت چيست و عصمت بچه وسيله شناخته مىشود ؟
گفت : تمام گناهان فقط از چهار خصلت حرص و حسد و غضب و شهوت سر - چشمه مىگيرد . نشان معصوم اينست كه از اين چهار صفت منزه و پاك است . امام

42