مىكند . در كتاب كافى از امام صادق ( عليه السلام ) در ضمن روايتى مفصّل آمده است كه فرمود :
" در آن روز هر كس از فرزندان على ( عليه السلام ) كه در مدينه باشد به مكه گريزند تا در آنجا به صاحب امر ملحق گردند و صاحب امر رهسپار عراق شده و لشكرى را به مدينه گسيل دارد تا مردم آن سامان در امنيت بسر برند و مردم دوباره به مدينه برگردند . " [1] آنچه محتواى اين روايت را تأييد مىكند آن است كه اهل مدينه نظاره گر لشكر سفيانى بوده و وقوع معجزه فرو رفتن آنان در زمين را مشاهده كرده و ضعف حكومت حجاز و چه بسا سقوط آن بعد از واقعه فرو رفتن سفيانيان را ديده و شاهد موج پشتيبانى افكار عمومى از حضرت مهدى ( عليه السلام ) بوده‌اند . . . علاوه بر همه اينها احساس مردم مدينه اين است كه امام از خود آنان است .
همانطور كه ملاحظه مىكنيد اين روايت نشان مىدهد كه در آن دوره امام شخصاً به مدينه وارد نمىشود ، بلكه سپاهى را به آنجا اعزام مىكند . اين احتمال به واقعيت نزديك تر است .
به هر حال روايات ، حاكى از آن است كه خداوند ، حجاز را به دست حضرت آزاد مىسازد و اين بدان معنى است كه عناصر باقيمانده حكومت ضعيف حجاز سقوط كرده و بقاياى نيروهاى سفيانى شكست مىخورند . احتمال دارد آزاد سازى حجاز و بيعت مردم آن سامان با حضرت ، بعد از استيلاى امام ( عليه السلام ) بر مكه و پس از وقوع معجزه فرو رفتن سفيانيان باشد .
با قرار گرفتن سرزمين حجاز تحت فرمانروائى امام ، قلمرو دولت آن بزرگوار با وجود مخالفانى در عراق ، كشورهاى يمن ، حجاز ، ايران و عراق را دربرمىگيرد .

[1] كافى : 8 / 224 .

299