مأمون بدنبال يافتن تكيه گاه در اينجا موضع گروههاى مختلف در برابر مأمون را مورد بررسى قرار مىدهيم ، تا ببينيم او در ميان كداميك از آنها ممكن بود تكيه گاهى براى خويش پيدا كند ، تا به هنگام خطرات و مبارزه طلبيهائى كه انتظارشان مىرفت به مقابله برخيزد .
1 - موضع علويان در برابر مأمون :
اين گروه خود داراى افرادى بودند كه به مراتب سزاوارتر از عباسيان براى تصدى خلافت بودند ، از اينرو طبيعى بود كه به خلافت آنان تن در نمىدادند ، ضمن آن كه او به دودمانى تعلق داشت كه قلوب خاندان على ( عليه السلام ) نسبت به آنان چركين بود ، چه آنان از دست ايشان بيش از دست بنى اميه زجر و آزار كشيده بودند . ( 1 ) براى مأمون همين لكه ننگ كافى بود كه فرزند هارون بشمار مىآمد ، كسى كه درخت نبوت را از شاخ و برگ برهنه كرد و نهال امامت را از ريشه بر افكند .

1 - در تاريخ آمده است كه هارون به يكى از واليان و فرمانداران خود بنام " حميد بن قحطبه " دستور داد كه در يك شب 60 نفر از اشخاص محترم و بىگناه ، كه به زندان انداخته بودند را سر بريد و به چاه افكند . ( عيون اخبار الرضا ( عليه السلام ) 1 : 108 ) همين شخص با اين كه يحيى پسر عبد الله افطح ( نوه امام كاظم ( عليه السلام ) ) را امان داده بود كه مزاحمتى برايش فراهم نمىآورد ، دستور داد مرتبا روزى صد تازيانه به او زدند وبالاخره از گرسنگى او را كشتند و بدنش را زير پايه ساختمان قرار دادند .

16