ظاهر ثانى است ، لكن أفضل و أكمل همه أول است ، پس أولى آن است كه كه تأمل نمايد تا مؤذن فارغ شود بعد از آن شروع به آن فصل نمايد ، و أولى آن است كه شروع نمايد بعد از فراغ از آن فصل بدون آن كه فصلى متخلل شود ما بين فراغ مؤذن از آن فصل و شروع نمودن اين شخص به آن .
مطلب چهارم : در بيان اين است كه حكايت أذان قابل تبعيض هست ، به اين معنى چنانچه مستحب است حكايت مجموع فصول أذان ، مستحب است اقتصار به حكايت بعضى أذان ، پس هر گاه كسى به طريق عبور از محلى عبور نمود شنيد از مؤذنى بعضى فصول أذان را ، مستحب است در حق او حكايت نمودن همان بعض را ، يا آن كه وارد شد در حالتى كه مؤذن به غالب فصول أذان اتيان نموده بود ، مستحب است در حق او حكايت بقيه از فصول أذان ، بلكه دور نيست هر گاه كسى استماع جميع فصول أذان نمود ، بعضى از فصول را حكايت نمود دون بعض ديگر را ، نسبت به بعضى كه حكايت نموده مأجور و مثاب بوده باشد ، به خلاف بعضى را كه ترك نموده .
مطلب پنجم : در بيان تعميم حكم است ، مىگوييم ظاهر اين است كه استحباب حكايت أذان ثابت است نسبت به هر أذانى كه شنيده شود ، خواه أذان مؤذن بلد بوده باشد يا مؤذن جماعت يا أذان منفرد ، و خواه مستمع عازم نماز بوده باشد يا نه ، خواه مرد بوده باشد يا زن ، بنابر اين هر گاه ضعيفه صداى أذان را شنيد مستحب است در حق او كه موافقت با مؤذن نمايد در اتيان به آنچه مؤذن اتيان به آن مىنمايد از فصول أذان .
و اما هر گاه كسى أذان زن را شنيد اين مستمع يا زن است يا مرد ، و مرد يا از محارم آن زن است يا نه ، و در صورتى كه مرد از غير محارم آن زن بوده باشد ، يا آن زن عالم است به اين كه مرد أجنبى صوت او را مىشنود يا نه ، پس در اين مقام

486