و عبد اللَّه بن عمر أذان گفت در آن مسجد خواستيم نماز كنيم ، پس تثويب يعنى قول الصلاة خير من النوم از مؤذن صادر شد ، پس بيرون رفت عبد اللَّه بن عمر از مسجد گفت ما را نزد اين مبدع بيرون ببر ، پس نماز در آن مسجد به عمل نياورد .
مجملا اگر كسى اتيان به اين كلام به قصد شرعيت نمايد شبهه‌اى در حرمت آن نيست ، و ظاهر اين است كلام قائلين به حرمت راجع است به اين ، و اگر به اين جهت نبوده باشد مكروه خواهد بود ، نظر به اين كه آن تكلمى است در اثناى أذان ، ظاهر اين است كلام قائلين به كراهت راجع به اين بوده باشد ، و اين مسلم است ، پس نزاع لفظى خواهد بود . و بعضى أحاديث كه به طريق ما وارد است و مشتمل بر آن كلمه هست مشخص است كه محمول بر تقيه است .
مبحث يازدهم ( در بيان مسائلى چندى كه متعلق به اذان و اقامه است ) أول : آن است كه لازم است رعايت ترتيب نمودن ما بين فصول أذان و فصول اقامه ، به اين نحو كه تكبير را مقدم دارد بر تتمه ، بعد از آن شهادت بر الوهيت معبود ، و بعد از آن شهادت بر رسالت ، بعد از آن حي على الصلاة ، و بعد از آن حي على الفلاح ، و بعد از آن حي على خير العمل ، و بعد از آن تكبير ، و بعد از آن تهليل . و ترتيب در فصول اقامه بر همين طريق است كه مذكور شد ، مگر آن كه بعد از حي على خير العمل زياد مىنمايند قد قامت الصلاة را .
آنچه مذكور شد ترتيب ما بين فصول اينها بود ، و همچنين است ترتيب ما بين خود أذان و اقامه ، أول أذان را به عمل آورد ، و بعد از فراغ از أذان اقامه را ، پس هر گاه كسى اخلال به هر يك از دو ترتيب كه مذكور شد نمايد ، پس اگر

474