آن ساتر مشكل است با تمكن از سجود بر قطن يا كتان يا ثوب منسوج از آنها ، بلكه جايز نيست .
و ظاهر اين است همين كه متمكن از سجود بر أرض مثلا نيست سجدهء بر ثوب و با عدم تمكن از ثوب سجدهء بر كف مىتوان نمود ، خواه مانع از سجود بر أرض حرارت هوا بوده باشد يا برودت آن ، و حكم مختص به حالت حرارت نيست چنانچه توهم مىشود از بسيارى از عبارات .
مخفى نماند مناط در جواز سجود بر ثوب يا بر كف عدم تمكن است از سجود بر أرض مثلا در جميع وقت نماز يا نه ، بلكه همين كه در أول زوال متمكن از وضع جبهه بر أرض نيست همان وقت مىتواند سجدهء بر ثوب نمود ، اگر چه معتقد اين بوده باشد كه در آخر وقت متمكن از وضع جبهه بر أرض خواهد شد ، ظاهر ثانى است اگر چه احتياط در أول است .
و همچنين است حال در تبديل مكان به اين معنى فرض مىكنيم در مسجد متمكن از سجود بر أرض نيست به جهت حرارت هوا لكن در سرداب متمكن خواهد بود ، با وجود اين مىتواند سجدهء بر ثوب نمايد يا نه ، بلكه لازم است تبديل مكان نموده و سجده بر أرض نمايد ، اگر چه ظاهر از ظواهر نصوص أول است لكن البته احتياط در ثانى است .
حاصل آنچه در اين مقام بايد دانسته شود آن است كه اگر متمكن از سجود بر أرض يا نبات غير مأكول و ملبوس بوده باشد يا كاغذ سجده بر غير اينها جايز نيست ، و در صورت تمكن از هر سه نوع مخير است ما بين هر يك كه خواسته باشد اگر چه بعضى أفضل از ديگرى بوده باشد ، و هر گاه متمكن از هيچ يك از اين أنواع ثلاثه نبوده باشد در اين صورت جايز است سجده بر قطن و كتان يا ثوب منسوج از اينها نموده باشد ، و در صورت عدم تمكن از اينها جايز است سجده بر

419