بيست و يكم : خانه‌اى كه در آن سگ بوده باشد ، مگر آن كه كلب صيد بوده باشد ، كه اين قسم از سگ مستثنى شده است در حديث [1] .
بيست و دوم : مكانى است كه سمت قبلهء آن انسانى بوده باشد ، به اين معنى كه اگر كسى در آن مكان بايستد مواجه او انسان باشد ، خواه زن بوده باشد يا مرد .
بيست و سوم : مكانى است كه سمت قبلهء آن درى مفتوح باشد ، به عبارت أخرى مكروه است نماز به جانب بابى كه مفتوح بوده باشد . تا حال به مستند اين از أخبار بر نخورده‌ايم ، محقق مرحوم اين را نسبت به أبى الصلاح داده است و فرموده است چون كه او از أعيان فقهاء است متابعت او در اين باب نمودن عيبى ندارد ، و آنچه فرموده‌اند اگر چه صحيح است ، لكن اين مطلب را در كتاب أبى الصلاح كه مسمى به كافى است نديده‌ايم . بدان كه مناسب اين است كه ختم اين مبحث شود به دو مطلب :
أول : آن است كه ثقة الاسلام حديث صحيحى در كتاب كافى ذكر فرموده كه اين حديث مشتمل است بر كراهت نماز در سه موضع ، كه بيداء است و ذات الصلاصل و ضجنان [2] ، آن سه موضع ما بين مدينه مشرفه و مكه معظمه است .
اما بيداء پس آن موضعى است كه كسى كه از مدينه به مكه مىرود و بعد از آن كه از مسجد شجره كه محل احرام است گذشت به فاصله اندكى به آنجا مىرسد ، أول حد آن از جانب مدينه كه به مكه مىرود بعد از معرس نبى صلَّى اللَّه عليه و آله .
يعنى بعد از آن كه از معرس نبى كه دست چپ واقع است گذشت داخل

[1] وسائل الشيعه ج 3 / 465 ، ح 4 .
[2] فروع كافى ج 3 / 390 ، ح 10 .

402