واجب بوده باشد .
مسأله ثالثه : لازم است رعايت ترتيب را بين ثوب و گياه و گل ، پس در صورت امكان لباس جايز نيست عدول [1] از لباس و ستر عورت به مثل گياه و و برگ درخت ، و در صورت عدم تمكن از لباس جايز است ستر عورت نمايد به گياه ، بلكه با امكان ستر به گياه رعايت آن لازم است ، و عدول از آن و نماز عاريا جايز نيست ، و لازم است تقديم گياه بر گل ، و در صورتى كه متمكن از گياه و برگ درخت نبوده باشد ، در اين وقت معين است كه با امكان ستر عورت نمايد به گل ، و احتياط اين است كه اينقدر بمالد كه حجم عورت مستور شود .
و در صورت عدم تمكن از آن ، آن وقت نماز را برهنه مىتواند به عمل آورد به همين ترتيب كه مذكور شد ، بلكه نماز عاريا در صورت مفروضه متعين است ، يعنى جايز نيست تأخير در نماز نمايد تا متمكن از ساتر شود ، بلكه لازم است رعايت وقت نماز و در كيفيت نماز در اين وقت ، اگر چه خلاف بسيارى هست ميان فقهاء ، لكن ظاهر اين است نماز ايستاده به عمل آورد در صورت أمن از ناظر ، و نشسته به عمل آورد در صورت عدم امن از ناظر .
و على التقديرين جايز نيست ركوع و سجود به طريق متعارف ، بلكه معين است ايماء به سر بدل از هر يك از ركوع و سجود ، چنانچه سابق اشاره به اين شد ، ايماء به جهت سجود سر را پايين بياورد ، ظاهر اين است ، در صورت ايماء به جهت سجود لازم بوده باشد كه بلند نمايد چيزى را كه سجده بر آن صحيح بوده باشد تا پيشانى بر ما يصح السجود عليه را گذارده باشد ، خواه بدست خود بلند نمايد [2]

[1] در صورتى كه ستر كما ينبغى به امثال اينها حاصل شود جايز است ، اگر چه لباس موجود باشد و يا متمكن از تحصيل لباس بوده باشد ، مثل اينكه از ليف خرما معمول شود يا حصير و نحو آن - ا س د .
[2] الاحوط ذلك و الاقرب عدمه - ا س د .

356