پس صلاة قائما مأمور به در اين حالت نخواهد بود .
مخفى نماند اين در صورتى است كه متمكن از ستر عورت مطلقا نبوده باشد اگر چه به وضع دستها بر قبل بوده باشد ، مثل كسى كه فرض شود مقطوع اليد بوده باشد . و اما هر گاه متمكن از وضع يد بر قبل بوده باشد ، در اين صورت محل كلام خارج است ، بلكه در چنين صورت لازم است وضع يد بر قبل نمايد و دبر مستور است به چيزى كه محيط به آن است از دو طرف ، و اين نماز مشتمل بر ركوع و سجود نيست تا انحناء باعث كشف عورت شود ، پس در چنين صورت لازم است نماز ايستاده اتيان نمايد با وضع يد بر قبل ، مشخص شد كه اين در صورت وجود ناظر است . و اما در صورت انتفاى ناظر با تمكن از ستر عورت مىتواند ترك ستر عورت نموده اتيان به نماز با مكشوفيت عورت نموده باشد چنانچه بيان شد .
بدان كه آنچه مذكور شد يعنى با وجود ناظر و عدم تمكن از ساتر لازم است ترك نماز ايستاده نمود و اتيان به نماز نشسته ، اين در صورتى كه كسى در آنجا نبوده باشد كه بتواند اتيان به نماز ايستاده نمايد ظاهر است .
و اما هر گاه كسى باشد كه متمكن از نماز ايستاده بوده باشد ، آيا اجتزاء به همان نماز مىتواند نمود ؟ يا لازم است آن كس كه متمكن از نماز ايستاده بوده باشد اتيان به نماز ايستاده نمايد ؟ محل اشكال است ، نظر به اين كه واجب واجب عينى نيست كه مطلوب بوده باشد در حق هر مكلف عينا تا آن كه تواند هر كس به قدر مقدور خود اتيان به مكلف به نموده باشد ، بلكه واجب كفايى است .
مفروض اين است نماز ميتى كه واجب مىباشد نماز ايستاده است ، در صورت عجز مكلفين به أسرهم از نماز ايستاده تأملى نيست در جواز اتيان به آن نماز نشسته در حق هر مكلف كه بوده باشد ، و ديگران نيز اجتزاء به آن مىتوانند

353