مبحث هشتم ( در وقت نماز شب است ) بدان كه آخر وقت نماز عشاء متصل است به أول وقت نماز شب ، پس بعد از آن كه نصف أول شب منقضى شد وقت نماز شب داخل مىشود . أول وقت نماز شب أول نصف آخر شب است ، و وقت آن ممتد است تا طلوع فجر صادق .
و تقديم اين نماز بر نصف شب جايز نيست ، مگر در حق مسافرى كه مظنون او بوده باشد كه متمكن از اتيان نماز شب بعد از نصف شب نخواهد بود ، خواه به اعتبار مشقت سفر بوده باشد ، يا به اعتبار غلبه نوم يا امر ديگر ، در اين صورت جايز است در حق چنين كسى اتيان نمايد به نماز شب قبل از نصف شب .
و همچنين است هر گاه كسى مظنه عدم تمكن از نماز شب در وقت آن داشته باشد به اعتبار غلبه نوم ، خواه جوان بوده باشد يا پير ، خواه در فصل تابستان بوده باشد يا زمستان ، خواه در سفر بوده باشد يا در حضر . و همچنين هر گاه مظنه جنابت داشته باشد در وقت و متمكن از غسل نبوده باشد اگر چه در حضر بوده باشد در جميع اين صور اتيان به نماز در أول شب مىتوان نمود . و اينها در صورتى است كه مظنون او بوده باشد كه متمكن از اصل نماز شب نبوده باشد .
و اما هر گاه معتقد اين بوده باشد كه متمكن از نماز شب در وقت آن هست لكن نه بر وجه كمال ، مثل اين كه امر او مردد است ما بين اتيان به نماز شب در أول شب قائما روى به قبله ، يا آن كه اتيان به آن نمايد بعد از نصف شب در محمل در بين راه نشسته يا بر روى چاروا [1] ، ظاهر اين است در چنين صورت تقديم نماز شب بر نصف شب جايز نبوده باشد ، بلكه جواز تقديم [2] در صورتى

[1] خلاصه چهار پا مىباشد به معنى حيوان باركش .
[2] جواز تقديم ثابت است در صورتى كه احتمال كلى بدهد كه متمكن به صلاة ليل در وقت او نخواهد باشد اگر چه مقطوع به او نباشد - ا س د .

203