اتفاق افتاد ، مىتواند در آن روز قصد هر دو صوم نمايد ، امتثال به هر دو در حق او حاصل مىشود ، بنابراين اختلاف به تتابع هم نخواهد رسيد ، تا آن كه لازم باشد استيناف [1] صوم كفاره ، نظر به اختلال امر به تتابع .
به علاوه ممكن هست كه گفته شود : در صورتى كه ناوى تداخل نبوده باشد بلكه همان روز را به نيت اين صوم مسبب اخلال به صلاة عشاء به خصوصه روزه شود ، تخلل چنين امرى موجب اختلال به تتابع مطلوب در آن صوم نشود ، خصوصا در صورتى كه احداث سبب به اختيار اين شخص نبوده باشد ، مثل اين كه فرض شود كسى كه شب سابق و روز آن هيچ خواب نكرده باشد ، و بعد از اداى نماز مغرب خواست سجده شكر مستحبه را به عمل آورده باشد ، در اثناى سجده خواب بر او غلبه نموده خوابيد ، وقتى بيدار شد كه حوالى صبح است ، لكن بعد از فتح باب تداخل به توفيق اللَّه الموفق الاكبر حاجت به اين دقت نخواهد بود .
مطلب ثانى : آن است كه هر گاه شب چنين امرى اتفاق افتاده ، روز آن انشاى سفر در حق چنين شخصى مجوز خواهد بود يا نه ؟ حق در مسأله تفصيل در اين مقام است ما بين آن كه انشاى سفر قبل از زوال بوده يا بعد از زوال .
اگر بعد از زوال بوده باشد مىگوييم : جايز است چه مسافرت بعد از زوال منافات با اتمام صوم واجب ندارد . و اگر قبل از زوال بوده باشد تفصيل داده شود ما بين كثير السفرى كه رافع حكم او به ظهور نرسيده باشد و غير آن ، اگر كثير السفر بوده باشد حكم شود به جواز سفر و لزوم صوم در آن روز .
و اگر غير كثير السفر بوده باشد در اين وقت تفصيل داده شود ما بين سفر واجب و غير واجب ، اگر غير واجب است حكم مىشود به عدم جواز آن و تعين

[1] استيناف : از نو گرفتن ، از سر گرفتن كار .

167