أصبح وجه الزمان قد ضحكا * برد مأمون هاشما فدكا [1] ( چهره زمانه خندان شد با بازگرداندن مأمون فدك را به اولاد هاشم .
نويسنده شهير مصرى استاد عبد الفتاح عبد المقصود نويسنده كتاب چند جلدى ( الأمام على بن ابى طالب ) در مقدمه اى كه بر كتاب پر ارج ( فدك ) تأليف علامه سيد محمد حسن موسوى قزوينى حائرى ( ص 6 ) نوشته است ، گويد :
( سرزمين فدك - خواه بخشش باشد يا ميراث - بى ترديد حق خالص فاطمه - رضى الله عنها - بوده است ) .
سيوطى گويد : از ابو سعيد خدرى رضى الله عنه روايت است كه چون آيه : وات ذاالقربى حقه [2] ( و حق خويشاوند را بده ) نازل شد ، رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم فاطمه را فراخواند و فدك را به او بخشيد [3] .
و ابن مردويه از ابن عباس - رضى الله عنهما - روايت كرده كه چون اين آيه نازل شد رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم فدك را به فاطمه اقطاع كرد و به او بخشيد تا از در آمد آن زندگانى كند . [4] بلاذرى گويد : كلبى گفته است : بنى اميه فدك را ويژه خود ساختند و سنت رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم را در مورد آن تغيير دادند و چون عمر بن عبد العزيز رضى الله عنه به خلافت رسيد آن را به جاى اصليش بازگرداند . [5]

[1] - معجم البلدان 4 / 238 .
[2] - سوره اسراء / 25 .
[3] - تفسير در المنثور 4 / 177 . زمين اقطاعى را در فارسى تيول گويند . ( م )
[4] - همان .
[5] - فتوح البلدان / 44 .

924