فرق سياست على عليه السلام با ديگران 1 - دانشمند مصرى دكتر طه حسين گويد : فاصله ميان على ومعاويه در سيره وسياست بسيار وعميق است ، دانستى كه معاويه با ثبات و اعتماد و اطمينان كامل در انتظار على بود ، آرى فاصله ميان روش سياسى آنها بسيار وعميق بود ، على به خلافت الهى ايمان داشت . . . او يكى از حقوق واجب بر خود را آن مى ديد كه عدل را با گسترده ترين معانيش در ميان مردم به پا دارد و هيچ كس را بر ديگرى ( بدون جهت ) ترجيح ندهد ، او از حقوق واجب بر خود را حفظ مال مسلمانان مى دانست كه جز در جاى درست خود مصرف نكند ، او به خود اجازه نمى داد كه از بيت المال به مردم جايزه دهد بلكه به خود اجازه نمى داد كه از بيت المال براى خود و خانواده اش چيزى بردارد جز به اندازه قوت لايموت نه بيشتر .
اما معاويه . . در اين كار هيچ گناه و مانعى نمى ديد ، از اين رو آزمندان همه آرزوهاى خود را در نزد او بر آورده مى ديدند و زاهدان نيز محبوب خود را نزد على عليه السلام مى يافتند ، و تو چه گويى درباره مردى كه برادرش عقيل بن ابى طالب نزد او آمد تا چيزى بگيرد و او به فرزندش حسن فرمود : هر گاه سهم من رسيد آن را بردار و با عمويت به بازار برو و جامه و كفشى نو براى او بخر ، وبيش از اين نگفت ، اما چه گويى درباره مردى كه همين عقيل پس از آن كه صله برادرش او را راضى نكرد نزد او مى رود و او از بيت المال صد هزار به او عطا مى كند ؟ ! . . . [1] على هرگز در دين سستى و سازشكارى نمى كند و هيچ چيزى را به اين اندازه دشمن نمى دارد كه درهمى از بيت المال مسلمانان را نابجا خرج كند و به كسى بدهد ، چنان كه حقه بازى و حيله گرى و هر چه را كه اندك رابطه اى با جاهليت

[1] - البته پس از آن كه ميان عقيل و معاويه سخنانى تند رد و بدل شد ، عقيل جوايز را پس داد و دست خالى بازگشت و دين فروشى نكرد . ( م )

834