به خطر نمى اندازد ، براى آن است كه پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم اطمينان كامل و يقين قطعى داشت كه حق با او است و در اين كار كمترين خطرى متوجه خاندانش نخواهد شد . [1] زمخشرى گويد : اگر گويى : دعوت به مباهله براى آن بود كه دروغگو در طرفين دعوا مشخص شود و اين چيزى بود ميان پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم و آنان كه او را تكذيب مى كردند ، پس چرا فرزندان و زنان را نيز با خود آورد ؟ گويم : اين دليل آن است كه او به كار خود و حقانيت خويش اطمينان كامل داشت ، زيرا جرأت كرد كه عزيزان و پاره هاى جگر خود و محبوبترين مردم در نظر خود را به مخاطره اندازد . . . و اين كه در ميان همه عزيزان ، فرزندان و زنان را انتخاب كرد براى آن است كه اينان از همه عزيزتر و دلبندترند و يك مرد هميشه در راه آنان جانفشانى مى كند ، و آوردن آنان در اين صحنه خطرناك به جهت اطمينان به حقانيت خود است . . . و اين كه زنان و فرزندان را بر انفس مقدم داشت مى خواست به مقام و الا و منزلت نزديك آنان آگهى دهد و اعلام بدارد كه آنان حتى از جان عزيزترند . [2] علامه سيد شرف الدين رحمه الله گويد : در اينجا نكته اى است كه تنها عالمان علم بلاغت به عمق آن مىرسند و راسخان در علم و عارفان به اسرار قرآن قدر آن را مى شناسند و آن اين كه : آيه كريمه ظهور دارد در عموميت فرزندان و زنان و انفس چنان كه علماى علم بيان گواهند و كسانى كه مى دانند جمع مضاف ، حقيقت در استغراق است اين مطلب را به خوبى مى دانند .
اما اين عمومات از آن جهت در خصوص آنان اطلاق شده است كه آنان چند

[1] - تفسير مراغى 3 / 174 .
[2] - تفسير كشاف 1 / 434 .

292