اين شأن نزول را منابع چندى از عامه و خاصه آورده اند ، رجوع شود به :
تذكرة الخواص ، كفاية الطالب ، بحار الانوار / ج 9 ، طبع كمپانى ، مسند احمد الفصول المهمة و ساير تفاسير هر دو گروه در ذيل آيه شريفه .
در اينجا بسى خرسندم كه سخنى را از عبد الكريم خطيب در كتاب گران سنگ وى على بن ابى طالب بقية النبوة و خاتم الخلافة ( ص 103 و 105 ) بياورم . وى گويد : رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم در شب هجرت ، على را فرا خواند و از او خواست كه در جايى كه خود عادت داشت شبها را در آنجا به سر برد بخوابد و خود را با برد حضرمى كه جامه خواب حضرتش بود بپوشد تا چون نظر بينندگان قريش به خانه افتد چنين پندارند كه پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم در جاى خود آرميده و جامه خواب خود را به دور خود پيچيده است . اين كار كه در شب هجرت از على صورت گرفت چون در فجر حوادثى كه پس از آن شب براى آن حضرت رخ داد به آن نگاه شود نشانه هاى روشن و اشارات داله اى را براى بيننده برپا مى دارد كه اين تدبيرى كه در آن شب انجام گرفت يك امر اتفاقى نبوده است ، بلكه حكمتى داشته كه آثار خود را بخشيده است . . . اين تدبير مى رساند كه هر گاه شخص رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم غايب شود على تنها شخصيتى است كه آمادگى براى جانشينى آن حضرت دارد و مى تواند شخصيت پيامبر را مجسم كند و جاى او را بگيرد .
ما چون به على مىنگريم كه برد رسول خدا را به خود پيچيده و در بستر هميشگى آن حضرت خوابيده خواهيم گفت : اين است جانشين رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم و جايگزين او - ( نقل به تلخيص ) 4 - زكريا وعلى عليهما السلام خلاصه آيات 4 تا 10 از سوره مريم درباره زكريا عليه السلام آن است كه : ( آن حضرت يكى از پيامبران بزرگ بنى اسرائيل بود كه به سن پيرى رسيده بود و

264