فرشتگان افتخار مى كند . آن گاه اين آيه نازل شد . [1] ابوحيان اندلسى گويد : و گفته اند : اين آيه درباره على عليه السلام نازل شده است آن گاه كه رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم او را براى پرداخت وامها و بازگرداندن امانتهاى آن حضرت به صاحبانش در مكه به جاى گذاشت ، و شبى كه براى هجرت به مدينه از مكه بيرون رفت او را امر كرد كه در بسترش بخوابد . [2] آلوسى گويد : اماميه و برخى از ما گفته اند : اين آيه درباره على - كرم الله وجهه - نازل شده است آن گاه كه پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم در شب هجرت او را در مكه در بستر خود به جاى نهاد . [3] وقرطبى نيز همين را گفته است . [4] شيخ سليمان قندوزى گويد : رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم فرمود : خداوند به جبرئيل و ميكائيل وحى كرد كه من ميان شما دو تن برادرى برقرار ساختم و عمر يكى از شما را از ديگرى درازتر نمودم ، اينك كدام يك از شما حاضر است عمر خود را به برادرش ببخشد ؟ هر دو مرگ را ناخوش داشتند ، خداوند به آنان وحى نمود : من ميان وليم على ونبيم محمد برادرى افكندم وعلى حيات خود را به پيامبر بخشيد ، در بستر او خوابيد و با خون خود از جان او پاسدارى نمود . به زمين فرود رويد و او را از چنگال دشمن نجات دهيد . آنان فرود آمدند ، جبرئيل بالاى سر و ميكائيل پايين پاى حضرتش نشستند و جبرئيل مى گفت : به به ، آفرين ، كيست مانند تو اى پسر ابى طالب ؟ ! خداى بزرگ به تو بر فرشتگان افتخار مى ورزد ، آن گاه خداوند اين آيه را نازل كرد . [5]

[1] - تفسير كبير 5 / 223 .
[2] - تفسير البحر المحيط 2 / 118 .
[3] - تفسير روح المعانى 2 / 97 .
[4] - تفسير الجامع لاحكام القرآن 3 / 21 .
[5] - ينابيع المودة / 92 .

263