كه حكم به نجاست ناصبى در زمان امام باقر و امام صادق عليهما السلام انتشار يافته باشد ، زيرا بسيارى از احكام پيش از زمان آن دو بزرگوار مخفى بود چنان كه از پاره اى اخبار و سخنان برخى از نيكان ظاهر مى شود . و سخن درباره خوارج نيز از آنچه درباره ناصبى گفتيم معلوم مى شود ، زيرا آنان سخت ترين ناصبيانند به علاوه كه در زيارت جامعه نام مشرك بر آنان اطلاق شده است :
( و هر كه با شما جنگيد مشرك است ) . و خلاصه هيچ چيز روشن تر و آشكارتر از كفر يزيد نيست كه لعنت خدا بر او ( و بر هوادارانش ) باد . [1] 17 - و نيز فرموده است : بلكه در شرح المفاتيح آمده است : از بديهيات مذهب آن است كه پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم با منافقان مشورت مى كرد و از آنان دورى نمى جست .
مگر آن كه گفته شود : اين گونه معامله با منافقانى كه اظهار اسلام مى كردند مخصوص صدر اسلام بوده است . و از همين جا استدلالى كه در كتاب معتبر براى پاكى عامه آورده ضعيف مى نمايد كه پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم از فلان مرد و فلان مرد و فلان زن و فلان زن دورى نمى جست ، زيرا اگر اين استدلال تمام باشد بر عدم نجاست ناصبيان نيز دلالت مى كند . پس ناگزير بايد آن را بر مصلحتى حمل نمود كه عدم تحرز از آنان و امثالشان از ديگر منافقان را ايجاب مى نموده است . . .
البته نبايد از حكم به طهارت آنان حكم به ثبوت مزيتى براى آنان تو هم شود ، ما تنها براى برداشتن حرج از مؤمنان حكم به طهارت آنان مى كنيم . [2] 18 - فقيه بزرگوار حاج آقا رضا همدانى رحمه الله گويد : گاه حكم به كفر آنان مشكل مى نمايد ، زيرا دشمنى با اهل بيت عليهم السلام در دولت بنى اميه و اختلاط ياران أئمه عليهم السلام با ناصبيان و خوارج شايع بوده است و پرهيز أئمه عليهم السلام و يارانشان از آنان

[1] - مصباح الفقيه ، كتاب الطهارة / 334 .
[2] - همان / 334 .

211