نام کتاب : إرشاد القلوب ( فارسي ) نویسنده : الحسن بن محمد الديلمي جلد : 1 صفحه : 275
شوند بآنان سلام گويند يعنى مردمانى خاضع و فروتن باشند . و روايت شده رسول خدا مردى را ديد كه در حال نماز باريش خود بازى ميكند فرمود : اگر او دلى خاشع داشت تمام اعضاى او متواضع خواهند بود اين حديث دلالت دارد بر اينكه خشوع از كارهاى دل است كه اثرش بر اعضا و جوارح آشكار شود و نيز علامت خشوع متزلزل شدن دل است در مقابل بزرگى خداى تعالى كه آن از مقدمات هيبت است و براى مرد سزاوار نيست كه بيش از آنكه دلش خاشع است خودنمائى بخشوع كند . و از نشانههاى خشوع اين است كه بنده در انتهاى پستى نسبت بخدا باشد صورت بخاك بگذارد و سجده كند و امام صادق عليه السّلام سجده نميكرد مگر بر خاك قبر امام حسين عليه السّلام براى اظهار كوچكى و پستى نمودن پيشگاه خداى تعالى . و نبى اكرم از تواضع و فروتنى زياد خودش لباسش را وصله ميكرد ، كفشش را پينه مىنمود ، گوسفندش را ميدوشيد ، با غلامان بروى زمين مىنشست ، بر الاغ سوار ميشد و كسى را در رديف خود سوار ميكرد و شرم نميكرد از اينكه خودش از بازار چيزى بخرد و بخانه بياورد ، با دارا و نادارا دست مىداد دستش را از دست كسى رها نميكرد تا وقتى كه طرف مقابل دستش را رها مينمود و بر هر كس از مقابلش مىآمد چه كوچك و چه بزرگ چه فقير و غنى سلام ميفرمود . هر كس آن حضرت را دعوت به مهمانى ميكرد مىپذيرفت اگر چه
275
نام کتاب : إرشاد القلوب ( فارسي ) نویسنده : الحسن بن محمد الديلمي جلد : 1 صفحه : 275