خاص به كفار است . چنانچه فرموده * ( فَمَهِّلِ الْكافِرِينَ أَمْهِلْهُمْ رُوَيْداً ) * [1] يا از باب استدراج و املاء است چنانچه فرموده * ( سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَيْثُ لا يَعْلَمُونَ وَأُمْلِي لَهُمْ إِنَّ كَيْدِي مَتِينٌ ) * [2] * ( وَلا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلِي لَهُمْ خَيْرٌ لأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْلِي لَهُمْ لِيَزْدادُوا إِثْماً وَلَهُمْ عَذابٌ مُهِينٌ ) * [3] چنانچه داد شدّاد و قوم عاد * ( إِرَمَ ذاتِ الْعِمادِ الَّتِي لَمْ يُخْلَقْ مِثْلُها فِي الْبِلادِ ) * [4] يا از باب ايفاء [5] جزاء حسنات ايشان است در دنيا ، كه حظَّى نداشته باشند در آخرت چنانچه فرموده * ( يُرِيدُ الله أَلَّا يَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِي الآخِرَةِ ) * [6] و يا از باب تبعيّت و سرايت حسنات اسلاف ماضين و اعقاب آتين [7] يا به جهت مجاورت و صحابهء مؤمنين و رحمة للعالمين چنانچه فرموده * ( وَما كانَ الله لِيُعَذِّبَهُمْ وَأَنْتَ فِيهِمْ ) * [8] * ( لَوْ تَزَيَّلُوا لَعَذَّبْنَا الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ عَذاباً أَلِيماً ) * [9]

[1] الطارق / 17 - اينك كافران را وا بگذار با فرصتى اندك تا به كمين برسند .
[2] اعراف / 182 و 183 ، القلم 44 و 45 - از آنجا كه ندانند ، تدريجا آنان را به سوى هلاكت مىكشانيم . آنان را مدد مىرسانيم تا بر كفر و طغيان خود بيفزايند و پيمانه آنان پر شود .
[3] آل عمران / 178 - آن كسانى كه با دو رويى و دو رنگى كافر شدند ، تصور نكنند كه اين عمر طولانى و رفاه زندگى را به خاطر خوشبختى به آنان عطا كرديم . ما بدين منظور بر عمر و رفاه آنان افزوده‌ايم تا بر زور گويى و طغيان خود بيفزايند و از آمرزش حق محروم شوند . اينان ياران دوزخند و براى آنان عذاب خوار كننده اى مهيا است .
[4] فجر / 8 - 7 - همان بانيان شهر ارم كه با طاقها و ستونهاى بلند ، شهرى كه مانند آن را در ميان شهرها پديد نياورده‌اند .
[5] ايفاء : وفا كردن .
[6] آل عمران / 176 - خداوند جهان كه آنان را مهلت و رخصت مىدهد مىخواهد با تاخت و تازشان در كفر و ضلالت ، از رحمت آخرت محروم شوند .
[7] آتين : آيندگان .
[8] انفال / 32 - اما خداوند رحمان مردمان را با اين گونه عذابها هلاك نخواهد كرد ما دام كه تو در ميان آنان باشى .
[9] فتح / 25 - اگر آن مردان و زنان مؤمن از شهر مكه خارج مىشدند و از جمع كافران جدا مىگشتند بىشك كافران مكه را با عذاب دردناكى عذاب مىكرديم .

208