هم چنان كه مشاهد و مجرّب است و حاصل كلام اين كه از ملاحظه اين امور با امّى بودن آن جناب قطع حاصل مىشود به اين كه قرآن معجزه است و اين كه از جنس كلام بشر نيست بلكه كلام الله است و مخلوق به مشيّت و اراده الهى است قسم دويّم معجزاتى است كه در زمان آن جناب و قبل از بعثت [1] آن حضرت روى داده و به ظهور رسيده و از براى ما نقل شده و اين از هزار متجاوز است و شكى و شبهه اى نيست كه بسيارى از آن معجزات متواتر است و بر فرض عدم تواتر مىگوييم از نقل اين همه معجزات علم حاصل مىشود بصدور معجزه از آن جناب اگر چه هر يك از آنها بخصوصه قطعى نباشد و هر گاه ضمّ شود به اين معجزات منقوله از آن جناب معجزاتى كه از هر يك از ائمّه نقل شده است و بظهور رسيده بلكه معجزاتى كه از قبور مطهره ايشان به ظهور رسيده [2]

[1] هر چند زمان معجزه براى رسالت انبياء تفاوت نمىكند و تحقّق معجزه توسط آنان خواه قبل از بعثت و خواه بعد از آن باشد دليل بر صدق نبوّت نبىّ است ولى در اصطلاح اهل كلام معجزه قبل از بعثت را ( ارهاص ) نامند . مثلا در تاريخ ثبت است كه با تولد پيامبر اكرم صلَّى الله عليه و آله و سلم كنگره كاخ كسرا فرو ريخت و آتشكده آذرگشسب خاموش شد و درياچه ساوه خشكيده كه هر سه معجزه قبل از بعثت پيامبر اسلام است يا تكلم عيسى بن مريم عليه السّلام در گهواره و . .
[2] در اصطلاح اهل كلام اعمال خارق العاده انبياء و اولياء يكسان نيست . اعمال خارق العاده اى كه از اولياء سر مىزند هر چند كه عين اعمال انبياء باشد كرامات گويند . به عنوان نمونه ابن شهرآشوب مازندرانى از عبد الواحد بن زيد روايتى را نقل مىكند كه دختر بچّه اى در مكَّه براى خواهرش با او صاف كامل به علىّ بن ابى طالب عليه السّلام سوگند ياد مىكرد . تعجّب كردم و از او پرسش نمودم كه تو على عليه السّلام را مىشناسى او در پاسخ گفت : چگونه نشناسم در حالى كه پدرم در جنگ صفّين در ركاب آن حضرت به شهادت رسيد و روزى آن حضرت به خانه ما آمد و حال ما و مادرم را پرسش نمود در آن زمان آبله چشم مرا نابينا ساخته بود چون آن حضرت نگاهش به من افتاد آهى كشيد و دست مباركش را بر چهره من كشيد و از آن زمان به بركت توجّه آن حضرت چشم من سلامت كامل خود را باز يافته است . ( منتهى الآمال ج 1 ص 157 نقل از امامت و ولايت درس مشترك مركز تربيت معلَّم ) اين جريان شباهت كاملى به شفاى كور مادر زاد توسط عيسى بن مريم عليه السّلام دارد امّا به كار على عليه السّلام معجزه نمىگويند شايد همين طور كه نظر مرحوم شعرانى نيز همين است بخاطر اين باشد كه معجزه بايد با تحدّى و مبارزه طلبى توأم باشد و كرامات ائمّه چنين نيست . برخى معتقدند كار خارق العاده پيامبر با امام يكى است و امام هم معجزه مىكند از جمله ميرزاى قمى در رساله ( اصول دين ) مىنويسد : « امام شناخته مىشود به معجزه كه هر كه دعوى امامت كند و بر طبق آن معجزه ظاهر كند ، دلالت مىكند بر حقيقت او چنانچه در نبوّت گذشت . ( براى اطلاع بيشتر ر - ك به پاورقى شهيد قاضى طباطبايى بر انيس الموحدين مولى محمّد مهدى نراقى ص 102 ) . ملاحظه مىشود كه نظر مؤلَّف محترم با نظر مرحوم قاضى و ميرزاى قمى يكى است .

127