مىباشد [1] و اين مطلب بدون عصمت كامله معقول نيست و بدان كه از اجماع و نصوص و ادعيه مستفاد مىشود كه چهارده معصوم ، بوده‌اند [ و ] مكروه و ترك اولى [2] از آنها صادره نشده است و از بعضى از انبياء سابقين مثل حضرت آدم عليه السّلام ترك اولى صادر نشده است و مؤوّل باختلاف مراتب اشرفيّت و افضليّت است و الَّا در اصل رياست و عصمت و رتبت و خلافت الهيّه شريك و مساوى و يكسانند و بدان كه بايد اوصياء نيز معصوم باشند از گناه و از خطا و بدان كه بايد [3]

[1] جمله اطاعت او بر كافّه رعيّت متحتّم مىباشد كه به معنى اطاعت مطلقه مردم از رسول محسوب مىشود از آيه اطيعوا الله و اطيعوا الرّسول و اولى الامر منكم قابل استنباط است . زيرا واژه ( اطيعوا ) در آيه فوق مقيّد به هيچ قيدى نيست و هيچ آيه اى در قرآن نداريم كه آيه فوق را مقيّد نمايد پس دستور وجوب اطاعت از رسول به نحو مطلق خواسته شده و اطاعت مطلقه رسول مستلزم عصمت است همين است كه مىفرمايد اين مطلب بدون عصمت كامله معقول نيست .
[2] عدم صدور مكروه و ترك اولى از انبياء و اوصياء اجماعى نيست امّا مىتوان گفت معمولا ترك اولى هم از آنان سر نمىزند .
[3] صفات انبياء به طور كلى به دو دسته تقسيم مىشود : الف ) صفات اختصاصى انبياء مانند عصمت ، اعجاز و علم لدنّى ب ) صفات غير اختصاصى كه مخصوص انبياء نيست بلكه انبياء بايد آن صفات را دارا باشند به عبارت ديگر آن دسته از صفاتى كه ويژه انبياء و اولياست و ديگران فاقد آنند صفت اختصاصى مىنامند و آن دسته از صفات كه ديگران نيز فاقد نيستند ولى اگر انبياء فاقد آن باشند پيامبر نخواهند بود صفات غير اختصاصى گويند مانند عقل - ذكاوت - قوّت رأى - نداشتن عيب جسمانى - عدم بيمارى تنفّرآور - سخت دلى - قساوت - خشونت - ضعف شخصيت - اخلاص - تحمّل سختىها - ظلم ستيزى - عدالت پرورى و . . بديهى است تمام صفات بالا را مىتوان از اين مطلب كه انبياء بايد به صفات كماليّه مجهّز باشند استنباط نمود . صاحب نهج الحقّ در اين باره مىنويسد پيامبر بايد از هر گونه پستى و رذايل كه موجب استهزاء و مسخره و خنديدن به او باشد منزّه و مبرّا باشد زيرا در اين صورت محلَّى در قلبها ندارد و مردم از اطاعت او متنفّر مىشوند . ر - ك به علَّامه حلَّى - نهج الحقّ ص 159 - 160 انتشارات هجرت قم - چاپ چهارم - 1414 ه . ق

121