فرموده باشد ، با اينكه بعيد است ، مىتوان دفع اين اشكال كرد به اينكه ائمه بعد يقينا در عموم اين حكم داخلند ، پس براى ايشان مستحب است كه اين زيارت را بخوانند و به اصحاب بگويند " بابى انتم وامى " و پدر آن امام ، امام است ، و البته نمىشود فداى هيچ يك از صحابه شود بالضرورة ، و از اين قبيل است كلمات عقيله رسالت سلام الله عليها " بابى المهموم حتى مضى . . . " تا آخر آنچه در نياحه بر امام مظلوم عليه السلام فرموده [1] چه البته أمير المؤمنين اشرف از سيد الشهداء است ، و ذكر پيغمبر و فاطمه وخديجه در نياحه از جهت آنست كه يا فقد سيد الشهداء را فقد آنها دانسته چنانچه در شب عاشورا گفت " اليوم مات جدى رسول الله " [2] پس نياحه بر همه فرموده ، يا از جهت آنست كه در مقام نياحه متعارف است كه صاحب عزا متذكر اشرف گذشتگان مىشود ، و بر هر يك هر يك مستقلا نوحه گرى و سوگوارى مىكند چنان كه اكنون مرسوم همين است ، و به هر حال چاره اى از اشكال در " بابى خديجة الكبرى " جز همان وجه كه اشاره كرديم نيست ، ومنصف متتبع متأمل از رشاقت اين تحقيق غافل نخواهد بود .
( يا ابا عبد الله لقد عظم مصابي بك ) ج - اى ابو عبد الله همانا بزرگ شد مصيبت من بواسطه تو .
ش - لام جواب قسم مقدر است ، و تأكيد به " قسم " و " قد " كه حرف تحقيق

[1] بابى المهموم حتى قضى ، بابى العطشان حتى مضى ، بابى من شيبته تقطر بالدماء ، بابى من جده رسول إله السماء ، بابى من هو سبط نبي الهدى ، بابى محمد المصطفى ، بابى خديجة الكبرى ، بابى علي المرتضى ، بابى فاطمة الزهراء سيدة النساء بابى من ردت عليه الشمس حتى صلى . . . بحار الانوار : 45 / 59 ط بيروت .
[2] يا حزناه يا كرباه اليوم مات جدى رسول الله ، . . . بحار الانوار : 45 / 59 ط لبنان اليوم ماتت امى فاطمة وابي علي واخي الحسن بحار الانوار : 45 / 2 ط لبنان .

384