معروف و صلاة و اشباه آنها ، و بعضى چنان است كه پاره افعال آن جناب را به تأمل و تدبر با رعايت تطبيق و تشبيه بر آنها مىتوان منطبق كرد ، مثل حج و زكات و غير ذلك - عبرت عقلاء واولوا الابصار گشته .
و همچنين مكارم اخلاق از شجاعت و سماحت ومروت و غيرت وحميت و عفو و مدارات و نصيحت و اصلاح و يقين و اطمينان و ثبات ولين وحسن معاشرت ومواسات و بر و ملاطفت كه از آن حضرت ظاهر گشته ، و اعظم از همه صبر كه في الحقيقة داراى همه مكارم و فضايل است كه مايه تعجب ملائكه سماويه - كه نفوس قدسيه وعباد مكرمين هستند - شده ، و دور نيست اشاره به اين همه كمالات شده باشد فقره " لا يوم كيومك يا أبا عبد الله " [1] .
و فاضل فقيه معاصر در كتاب ( خصايص الحسين ) شرحى مبسوط در تحقيق و تقريب عبادات صادره از آن جناب در روز عاشوراء آورده - كه اداى حق بيان اين مقام چنانچه شايسته اين نوع از تقريبات خطابيه است نموده - حاصل سخن اينكه چون آن جناب در مراتب ظهور بندگى امتيازى خاص و اختصاصى مخصوص داشته او را به ابو عبد الله كنيه دادند ، و اين اعتبار به مشرب عربيت قريب است ، چه هر كس داراى صفتى باشد ، در مقام مبالغه گاهى بر سبيل تجريد بيانى مىگويند : " رأيت منه اسدا " و گاهى مىگويند : " فلان ابو جواد " يعنى صاحب جود زياد است ، و اين استعمال فعلا در عرب شايع است ، و اگر اقسام كناى منقوله از عرب را نيكو تدبر كنى و نيك بيانديشى شطرى صالح و فصلى مشبع از اين قسم خواهى يافت كه رفع استبعاد و دفع اشكال كند ، چنانچه

[1] ولا يوم كيوم الحسين : خصال ، أمالى الصدوق مجلس 70 رقم 10 ، بحار الانوار : 44 / 298 و لكن لا يوم كيومك يا أبا عبد الله أمالى الصدوق مجلس 24 تحت رقم 3 بحار الانوار 45 / 218 ط لبنان .

145