كذب در تبليغ ، عقلا جايز است . نهايت امر اينكه آنگونه كه در مواقف ادعا شده ، اشاعره به عدم جواز ارتكاب عمدى گناهان كبيره ، فقط در حال نبوّت ، آن هم به دليل نقل ( شنيدن ) عقيده دارند ، اگر چه عقلا آن را هم جايز مىدانند . اين از يك سو ، از سوى ديگر اين نكته را هم بيان مىكنيم كه پس از دلالت اين دلايل بر مطلوب ما ، نيازى به دلالت معجزه نداريم تا خصم بگويد كه معجزه دلالتى بر وجوب انتفاى چيزى از آنها ( گناهان ) ندارد . امّا اينكه گفت : « اشاعره آنها را به عنوان استدلال عليه كسانى . . .
آورده‌اند « مسلَّم است كه بعضى از اين دلايل را ، به پيروى از ديگران آورده‌اند ، ليكن چه فايده اى براى آنان دارد كه از دلالت آن بر وجوب عصمت پيامبران از مطلق گناهان پيروى نكرده‌اند . ظاهرا منشأ آن از يك جهت عدم تدبّر است . زيرا به پيروى از ديگران آن را ذكر كرده‌اند و از جهت ديگر تعصب نسبت به مذهب اسلاف . چنانكه اقرار خصم بر دلالت بعضى از دلايل بر عصمت از مطلق گناهان و مخالفت وى با آن در ساير گفته‌ها ، گواهى مىدهد . از اين گذشته بر مطلوب ما ، امور ديگرى نيز دلالت مىكند كه همين اندازه در اينجا كافى است و با بيان آن كلام را به درازا نمىكشيم . بعضى از اين امور در بحث عصمت امام - ان شاء الله - خواهد آمد . از آن جمله است آيهء مباركه * ( « لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ » ) * [1] و آيهء مباركه * ( « أَطِيعُوا الله وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الأَمْرِ مِنْكُمْ » ) * [2] .
3 - نزاهت پيامبران از دنائت پدران و زناكارى مادران مصنّف - قدّس الله نفسه - مىگويد :
اماميه عقيده دارند كه واجب است پيامبر از دنائت پدران و زناكارى مادران منزّه و از رذايل و افعال دالّ بر پستى مثل كارهايى كه موجب استهزا ، تمسخر و خندهء مردمان است ، به دور باشد . زيرا اينگونه اعمال او را از دلها مىاندازد و مردمان را از پيروى و اطاعت از او متنفر مىگرداند . اين عقيده بالضروره معلوم و شك و شبهه اى در آن وارد نيست . اهل سنّت با اين عقيده مخالفت كرده‌اند . اشاعره به اعتبار نفى حسن و قبح عقلى با آن مخالفت كرده‌اند . لذا بر آنان لازم مىآيد كه جايز باشد خداوند پيامبرى زنازاده

[1] . بقره / 124 .
[2] . نساء / 59 .

532