سهل انگارى ناشى مىشود و مردم سبب آن را نمىدانند و در نتيجه فايده بعثت پيامبران از بين مىرود . خلاصه اينكه : پيامبر منار دعوت بسوى خداوند متعال و باب طاعت پروردگار است . پس واجب است كه از هر گونه عيبى كه با مقام نبوت سازگارى ندارد ، برى و از هر گونه درشتى و خشونتى كه راه طاعت را هموار نمىكند پاكيزه باشد . به همين جهت اصلا جايز نيست كه او گناهى مرتكب شود .
دليل پنجم هم عصمت پيامبران را از هر گونه گناهى بطور مطلق حتى پيش از نبوت اثبات مىكند . زيرا گناه افراد بزرگ ، بزرگتر است . پس اگر گناهى انجام دهند از پايينترين افراد امت خواهند بود . زيرا كوچكترين گناهان اگر از بلند مرتبه ترين مكلَّفين صادر شود همچون بزرگترين گناهان كبيره اى است كه از پايينترين مكلَّفين صادر شود ، حتى اگر سهو كرده باشند . زيرا تمييز به جهت معرفت مستدعى محافظت كمال و تمام است و بدون چنين محافظتى و او بطور اجمال ، پايينترين افراد دون مرتبه خواهد بود . و اين خلاف ضرورت عقل و امت اسلام است .
دليل ششم هم عصمت پيامبران را از آنچه كه با عدالت در حال نبوت و پيش از آن ، عمدى و سهوى در صورت عدم علم به سهوى بودن آن ، منافات دارد ، ثابت مىكند . زيرا صدور اين گناهان از پيامبر ، دليل بر فسق او است و شهادت آدم فاسق ، مردود است . پس چگونه شهادت وى در مورد وحى قبول مىشود ؟ و نيز لازم مىآيد كه در صورت ارتكاب عمدى گناه ، از افراد عادل امت پايينتر باشد . دليل هفتم عصمت پيامبران را از ارتكاب گناهان كبيره و صغيره ، چه عمدى و چه سهوى ليكن در حال نبوت ، اثبات مىكند . از اين جهت مصنّف - ره - آن را يك دليل مستقل قرار داده ، با اينكه يكى از دو قسم دليل سابق است كه گفت : « اگر پيامبر مرتكب معصيتى شد ، يا پيروى از وى در ارتكاب معصيت بر ما واجب است يا نه . » و قرآن اقتضاى تعيين دارد . لذا از اين بابت آن را بطور معيّن بيان كرد ، ليكن در سابق ( دليل دوّم ) آن را بصورت ترديد بيان كرد . زيرا در آنجا مراد ، بيان وجوه احتمال بود .
پس ، از دلايل مذكور ، عصمت پيامبران از گناهان بطور مطلق و در جميع احوال حتى پيش از نبوت ثابت شد اگر چه بعضى از دلايل به بعضى از گناهان اختصاص دارد .
در نتيجه آنچه اشاعره گمان كرده‌اند ، باطل است كه مىگويند : صدور گناهان صغيره و كبيره ، عمدى و سهوى ، در حال نبوت و پيش از نبوت ، غير از كذب در دعوى نبوت و

531