قلب حقايق را به كار گيرد ، آيا فرداى قيامت ، روزى كه حقايق آشكار شود و راستگو از دروغگو مشخص گردد ، اين دين مىتواند او را نجات دهد ؟ پس جا دارد كه انسان خردمند خويشتن را بر حذر دارد و آن كس كه در صدد رهايى خويش از عذاب قبر است ، عبرت گيرد .
مصنّف - طاب ثراه - مىگويد :
9 - مخالفت با اجماع پيامبران و رسولان . اختلافى نيست كه پيامبران ( ع ) اجماع دارند :
خداوند متعال بندگانش را به بعضى از اعمال همچون نماز و روزه امر و از بعضى افعال همچون ظلم و جور نهى كرده است ؛ اگر بنده موجد افعال خويش نباشد ، اين امر و نهى نادرست است . زيرا چگونه ممكن است كه به بنده گفته شود ايمان آر و نمازگزار ، كفر مورز و زنا مكن ، مع ذلك فاعل اين افعال و تارك آنها ، كسى غير از بنده يعنى خدا است ؟ ! امر به انجام فعل متضمن خبر دادن از اين مطلب است كه بنده بر انجام آن فعل قادر است حتى اگر مأمور بنا به دليلى مثل بيمارى يا علت ديگرى قادر بر انجام فعل نباشد ، عقلا از او تعجب مىكنند و او را احمق ، جاهل و مجنون مىخوانند و مىگويند مىدانى كه وى قادر بر انجام آن نيست ، با اين حال او را امر مىكنى ؟ ! اگر اين امر درست باشد ، اين نيز درست خواهد بود كه خداوند پيامبرى با كتاب به سوى جمادات مبعوث كند تا آنچه را كه ذكر نموديم ، به آنان ابلاغ كند . سپس خداوند متعال در آن جمادات حيات خلق كند و آنها را بدين جهت كه امر رسول او را امتثال نكرده‌اند ، عقوبت نمايد . بطلان اين كار به بداهت عقل معلوم است .
فضل مىگويد :
اينكه پيامبران ، بندگان خدا را به چيزهايى امر و از چيزهايى ديگر نهى مىكنند متوقف بر اين نيست كه بنده موجد فعل باشد ، آرى متوقف بر اين مسئله است كه بنده فاعل مستقل در كسب و مباشرت و مختار باشد . اين مذهب اشاعره است و آنچه كه وى ذكر كرده از اين عقيده ، لازم نمىآيد ، البته بر پيروان مذهب جبر لازم مىآيد ، در حالى كه ديديد اشاعره به اختيار بنده در كسب فعل عقيده دارند امّا از اينكه قدرت بنده مبدع ، موجد و مؤثر در فعل باشد ، منع مىكنند . شما مىبينيد كه بين اين دو مطلب چقدر فرق است . پس آنچه كه وى بيان كرده بر اشاعره لازم نمىآيد و در مذهب آنان هيچ مخالفتى با اجماع پيامبران نيست .

359