مباحث آتى - ان شاء الله تعالى - بيايد . و نيز براى كسى كه از چيزى نهى مىكند ، پسنديده نيست كه خود آن را انجام دهد . لذا شعيب گفت : * ( « ما أُرِيدُ أَنْ أُخالِفَكُمْ إِلى ما أَنْهاكُمْ عَنْه » ) * [1] .
شاعر گويد :
< شعر > لاتنه عن خلق و تأتى مثله عار عليك اذا فعلت عظيم < / شعر > قرينهء نقلى ، اين آيهء مباركه است كه مىفرمايد : * ( « إِنَّ عَلَيْنا لَلْهُدى » ) * [2] كسى كه هدايت خلق بر عهده او است ، چگونه هدايت را رها مىكند و به جايش ضلالت مىآفريند . آيهء ديگر كه مىفرمايد : * ( « وَأَمَّا ثَمُودُ فَهَدَيْناهُمْ فَاسْتَحَبُّوا الْعَمى عَلَى الْهُدى » ) * [3] و ديگر آيات و رواياتى كه در كتاب ( قرآن ) و سنت آمده است .
اينكه گفت : منظور از اين تجويز ، نفى وجوب چيزى بر خدا است ؛ رافع اشكال نيست ، زيرا اگر بر اساس عدل و حكمت خداوند ، بر او واجب نباشد كه رسولان خود را با حكمت و موعظهء حسنه به سوى مردم بفرستد ، جايز خواهد بود كه رسولى را به سوى قومش بفرستد كه آنان را امر نكند مگر به سبّ خدا و مدح ابليس و ديگر امورى كه مصنّف بيان كرده است . همينكه چنين چيزى را بر خدا جايز دانسته‌اند ، دليل بر عدم معرفت آنان نسبت به خداوند است و مىرساند كه آنان ، آن طور كه بايد ، خدا را نشناخته‌اند و اگر مثل اين امور بر يكى از آنها جايز باشد ، آن را بزرگترين نقص و گناه خود خواهد دانست پس چگونه در حق خداوندى روا است كه جامع صفات كمال است ؟ !
مصنّف - قدّس الله سرّه - مىگويد :
اماميه معتقدند كه خداوند طاعات را اراده فرموده ، آنها را دوست دارد ، بدانها رضايت دارد ، آنها را برگزيده و از آنها كراهت ندارد و اين افعال مورد سخط و ناخشنودى او نيست . در مقابل از معاصى و كارهاى زشت كراهت دارد و نه آنها را دوست دارد و نه بدانها خشنود است و نه آنها را برگزيده است . اشاعره عقيده دارند كه خداوند كافر را خواسته تا او را سبّ كند و معصيت نمايد و همين را برگزيده و كراهت دارد كه او را مدح كند . بعضى از آنان گفته‌اند : خداوند ، وجود فساد را خواسته و از وجود كفر رضايت دارد .

[1] هود / 88 .
[2] ليل / 13 .
[3] فصلت / 16 .

235