از نظر اماميه تمثيل به شرب خمر نادرست است . زيرا اهل بيت ( ع ) خبر داده‌اند كه خمر در هيچ كدام از شرايع حلال نبوده است . شما مىدانيد كه اهل خانه به آنچه در خانه است از ديگران آگاهترند .
مطلب سوّم : خداوند كار قبيح انجام نمىدهد مصنّف - اعلى الله مقامه - مىگويد :
خداوند كار قبيح انجام نمىدهد و از انجام واجب كوتاهى نمىكند . اماميه و معتزله عقيده دارند كه خداوند كار قبيح انجام نمىدهد و از انجام واجب كوتاهى نمىكند بلكه تمام كارهاى خدا حكمت است و صواب ، و در آن ظلم و جور ، عدوان و كذب و فاحشه وجود ندارد . زيرا خداوند متعال از انجام كار قبيح بىنياز است و از قبح كارهاى قبيح آگاه .
چرا كه او به تمام معلومات علم دارد و از بىنيازى خود در انجام كارهاى قبيح آگاه است .
هركسى كه چنين باشد ، صدور كارهاى قبيح از او محال است . ضرورت هم بر اين مطلب حكم مىكند . هر كس با اين اوصاف سه گانه فعل قبيح انجام دهد ، مستحق ذم و ملامت مىباشد . همچنين خداوند متعال ، قادر است و قادر كار را به واسطه انگيزه انجام مىدهد . اين انگيزه يا نياز است يا جهل و يا حكمت . در مورد انگيزه نياز ، ممكن است عالم به قبح كار قبيح ، به آن نيازمند باشد ، لذا كار قبيح را براى رفع نياز خود انجام مىدهد . انگيزه جهل ممكن است قادر بر انجام قبيح ، نسبت به قبح آن جاهل باشد ، لذا كار قبيح را انجام مىدهد . انگيزهء حكمت ، اين است كه فعل حسن باشد ، لذا آن را به سبب اين انگيزه انجام مىدهد . تقدير مطلب اينكه ، اين انگيزه‌ها در فعل قبيح منتفى است . پس انجام كار قبيح از سوى خداوند محال است . امّا اشاعره ، همگى عقيده دارند كه خداوند متعال تمام كارهاى قبيح از جمله ظلم ، شرك ، جور و عدوان را انجام داده ، بدان رضايت داشته و آن را اراده مىكند .
فضل مىگويد :
پيش از اين گذشت كه همهء علما بر اين مطلب اجماع دارند كه خداوند متعال نه كار قبيح انجام مىدهد و نه كار واجب را ترك مىكند . اشاعره از اين جهت كه نه چيزى از خداوند قبيح است و نه چيزى بر او واجب ؛ و معتزله از آن جهت كه خداوند ، آنچه را كه از او قبيح است ، ترك و آنچه را كه بر او واجب است ، انجام مىدهد . اين اختلاف فرع قاعده حسن و قبح است كه مىگويد : بر قبح قبيح بودن كارى از سوى خداوند و وجوب

273