معروف ملا فتح اللَّه كاشانى به حدى از تفسير روض الجنان استفاده كرده‌اند كه متن آن دو بويژه تفسير گازر - با روض الجنان كاملا قابل مقايسه و سزاوار سنجشهاى دقيق زبانى و تفسيرى است . جست و جو براى روشن شدن ميزان تأثير اين كتاب بر تفسيرهاى فارسى بعد از خود به اندازه اى دراز دامن و گسترده است كه مىتواند عنوان پژوهش يا پژوهشهايى مستقل قرار گيرد . كما اين كه تأثير ابو الفتوح بر تفسيرهاى عربى بعد از او هم مىتواند با آهستگى و شكيبايى تمام به پژوهشى پر - دامنه و سر انجام تأليف آثارى در خور توجّه براى مطالعات تطبيقى بينجامد .
نام كتاب چنان كه علَّامه قزوينى ثابت كرده بر اساس كليّهء نسخه‌هاى كهن كه ما در اختيار داريم و برخى از آنها - چنان كه خواهيم ديد - در زمان حيات مؤلَّف يا بسيار نزديك به آن زمان نوشته شده است ، نام كتاب « روض الجنان و روح الجنان » است ، در حالى كه مرحوم شعرانى شايد به استناد قول ابن شهر آشوب در معالم العلماء [96] « روح الجنان و روح الجنان » را پذيرفته و چاپ خود را به اين نام موسوم گردانيده است .
بايد دانست كه در متن اين تفسير از طرف مؤلَّف به نام كتاب اشارتى نرفته ، تنها در مقدّمهء كتاب مىگويد كه : « جمعى از دوستان و بزرگان از اماثل و اهل علم و تديّن اقتراح كردند كه در اين باب جمعى بايد كردن و وعده دادن به دو تفسير يكى به پارسى و يكى به تازى ، جز كه پارسى مقدّمتر شد بر تازى براى آن كه طالبان اين بيشتر بودند و فايدهء هر كسى بدو عامتر بود . [97] » و ما نمىدانيم كه آيا بواقع اين نام را خود ابو الفتوح برگزيده است و يا نسخه نويسان آن را بدين نام موسوم گردانيده‌اند .
چون اختلافى در نام كتاب بين نسخه‌ها نيست ، شايد نخستين نسخه نويس ، اين نام را به كتاب داده و بعد همه جا پراكنده شده است .
قرينهء مختصرى كه از متن تفسير براى علاقهء مؤلَّف به اين تسميه يافته‌ايم ، اين

[96] . چاپ تهران ، به همّت عباس اقبال 1 - 9 .
[97] . روض الجنان ، چاپ حاضر ، جلد اوّل ص 2 .

مقدمة 64