وفات نموده است و بخارى در كتاب صحيح خود او را معتبر دانسته و به او اعتماد كرده است و سلسله ى معتبر ديگر كه از ابن عباس نقل تفسير كرده‌اند سلسله ى قيس بن مسلم كوفى است كه در سال صد و بيست وفات نموده است و او از عطاء بن السائب نقل تفسير كرده است و هم سلسله ى معتبرى كه از ابن عباس روايت كرده‌اند طريقه ى ابن اسحاق صاحب سيره است ( يعنى نويسنده ى كتاب سيره و روشهاى پيغمبر « 1 » ) رشته ى ديگر كه از ابن عباس نقل تفسير كرده‌اند سلسله ى روايت كلبى است از ابى صالح كه موهون است و غير معتبر و اين كلبى بنام محمد و كنيت ابو نصر مشهور بوده پسر سائب است و بسال يكصد و چهل و شش در كوفه وفات كرده است و در بعضى از سلسله هاى روايت كلبى محمّد بن مروان سدى كوچك است كه در سال يكصد و هشتاد و شش وفات نموده است و آنچه حديث به اين وسيله نقل شده است دروغ است و بس « 2 » و باز از رشته هائى كه نقل تفسير از ابن عباس كرده‌اند رشته ى مقاتل بن سليمان بن بشر ازدى است كه در سال يكصد و پنجاه مرده است او هم نامعتبر است و بواسطه ى عقايد و افكار پليدش از سلسله ى كلبى نامعتبرتر است و بىارزشتر و نيز از سلسله هاى نقل از ابن عباس رشته ى ضحاك بن مزاحم كوفى است كه در سال يكصد و دو وفات كرده است ولى او نه خودش ابن عباس را ملاقات كرده است و نه در آنچه