است و ما نظير اين مطلب در بحث از جمع و تدوين قرآن هم نوشته‌ايم . آلوسى در مقدّمه تفسير خود : بيست و يكنفر از اصحاب پيغمبر روايت كرده‌اند كه آن حضرت فرموده است : قرآن بر هفت حرف نازل شده است و عثمان بر منبر گفت براى خاطر خدا هر كس از پيغمبر اين جمله را شنيده است ( انّ القرآن انزل على سبعة احرف كلَّها شاف كاف ) از جاى بلند شود و بقدرى آن مردم كه بلند شدند زياد بودند كه نشد بشمارند عثمان گفت من هم شهادت مىدهم كه اين را پيغمبر فرمود . و براى اين جمله چند معنى گفته‌اند :
1 - كنايه است كه قرآن معانى زياد دارد و همه قابل علم و فهم است 2 - مقصود تعدّد قراءات است 3 - مقصود الفاظ مختلف در يك معنى است مثل هلَّم تعال اقبل 4 - طرز تلفّظ يك حرف است كه مشدّد يا ادغام شود يا تخفيف شود و يا مقصور و يا ممدود باشد 5 - مقصود تعدّد مطالب است مثل محكم و متشابه ناسخ و منسوخ و خاصّ و عام و امر و نهى و اباحه و وعد وعيد و ارشاد و پند و عبرت 6 - مقصود بلغات مختلف هفتگانه است كه اگرچه بلغت قريش نازل شده است ولى براى آسانى بقبائل ديگر عرب اجازه داده شده است كه بلهجه ى خود تلفّظ كنند و بخوانند .
12 - فواتح سور يا حروف مقطَّع اوائل سوره ها چند سوره ى قرآن با حروف مقطَّع شروع شده است كه در فهم معنى و مقصود اقوال و عقايد مختلف نقل كرده‌اند اينك مختصرى از آن :
تاريخ طبرى از عكرمه : الم حم اشاره است بختم سوره ى پيش و علامت است كه سوره اى تازه شروع مىشود . تاريخ القرآن زنجانى نقل از كتاب تهذيب الاسماء و اللَّغات محي الدّين بن شرف نووي متوفّى بسال 678 هجرى قمرى .
ابن عبّاس گفته است . نامهاى خدا است كه به آن سوگند ياد كرده است .
قتاده گفت : نامهاى قرآن است و نيز گفته‌اند : نامهاى خدا است حضرت