نام کتاب : تاريخ فقه و فقها ( فارسي ) نویسنده : أبو القاسم گرجي جلد : 1 صفحه : 92
انتسابش به زعفرانيه ، نزديك بغداد ، بدين نام معروف است . ( الاعلام ، 2 / 212 ، تهذيب التهذيب ، 2 / 318 ، الانتفاء ، 105 ) حسين بن على كرابيسى ( 248 ه ) . وى از فقهاى شافعى و از اصحاب امام شافعى بود . آثار بسيارى از او باقى مانده است ، از آن جمله : اصول الفقه و فروعه ، الجرح و التعديل . وى علاوه بر فقه در كلام و حديث نيز دست داشت . نسبتش به كرابيس به دليل اشتغال او به خريد و فروش پارچه كرباس بود . ( الاعلام ، 2 / 244 ، وفيات الأعيان ، 1 / 145 ، الانتفاء ، 106 ، تاريخ بغداد ، 8 / 64 ) يوسف بن يحيى بويطى ( 231 ه ) . وى از اصحاب امام شافعى و جانشين درس و افتاى او بعد از فوتش بود . در قضيه خلق قرآن در ايام واثق در شرايط سختى به بغداد منتقل شد و از او خواستند تا بگويد قرآن مخلوق است . او از اين اقرار امتناع كرد و زندانى شد و در زندان از دنيا رفت . كتاب المختصر در فقه ، برگرفته از كلام شافعى ، از اوست . ( الاعلام ، 8 / 257 ، تهذيب ، 11 / 427 ، وفيات ، 2 / 346 ، تاريخ بغداد ، 14 / 299 ، الانتفاء ، 109 ، مفتاح السعادة ، 2 / 168 ، طبقات السبكى ، 1 / 275 ) حرملة بن يحيى تجيبى ( 243 ه ) . وى از فقهاى شافعى و اصحاب امام شافعى و حافظان حديث بود . در مصر به دنيا آمد و در همان جا از دنيا رفت . المبسوط و المختصر از آثار اوست . ( الاعلام ، 2 / 174 ، وفيات الاعيان ، 1 / 128 ، ميزان الاعتدال ، 1 / 219 ، الانتفاء ، 109 ) ربيع بن سليمان مرادى ( 270 ه ) . وى از اصحاب امام شافعى و راوى كتاب او و نخستين املا كنندهء حديث در جامعهء ابن طولون بود . در مصر به دنيا آمد و در همان جا از دنيا رفت . ( الاعلام ، 3 / 15 ، تهذيب التهذيب ، 3 / 245 ، وفيات الاعيان ، 1 / 219 ، الانتفاء ، 112 ) شاگردان احمد ابن حنبل : صالح بن أحمد بن محمد بن حنبل شيبانى ( 265 ه ) . وى در بغداد به دنيا آمد و زير دست پدرش ، امام احمد ، تربيت شد و از او علم آموخت . سپس به امر قضاء در اصفهان منصوب شد و در آنجا از دنيا رفت . ( الاعلام ، 3 / 188 ، ابن عساكر ، 6 / 362 ، الشذرات ، 2 / 149 ) عبد الله بن أحمد بن محمد بن حنبل شيبانى ( 290 ه ) . وى از حافظان حديث بغداد بود و كتابى به نام الزوائد دارد كه در آن مطالبى به كتاب الزهد پدرش افزوده است و
92
نام کتاب : تاريخ فقه و فقها ( فارسي ) نویسنده : أبو القاسم گرجي جلد : 1 صفحه : 92