وجود ندارد كه ما كسى را كه واجد شرايط عرفى امامت است ، يعنى مجتهدى است جامع الشرائط و مبسوط اليد حقيقة امام بناميم و ثانيا ، بر فرض ثبوت حقيقت شرعيه در اين لفظ ، چه مانعى دارد كه ما كسى را كه واجد شرايط عرفى امامت است و بعلاوه داراى شرايط عدالت و اجتهاد و بسط يد است به عنوان حقيقت لغوى و مجاز شرعى ، علاوه بر نيابت امام به جهت خصوصياتى كه ذكر شد ، امام هم بناميم ؟ از اين بابت مشكلى به وجود نمىآيد .
غربزدگان سياست باز ، مردم ايران را از هويت خود تهى كرده بودند . بعضى مىگفتند : ما از خود چيزى نداريم ، بايد همان چيزى را كه به ما گفته‌اند بازگو كنيم ، آن چه را كه نوشته‌اند ترجمه كنيم . بعضى ديگر مىگفتند : ما حتى لولهنگ هم نمىتوانيم بسازيم ، چه رسد به استخراج و ادارهء نفت و از اين دست سخنان . اما امام امت مىگفت :
ما خود را گم كرده‌ايم ، همه كار مىتوانيم بكنيم ، به هيچ كس احتياج نداريم .
رهبر كبير انقلاب در بحرانهاى بسيار شديد كه كوچكترين آنها مىتوانست حكومتى را متلاشى كند هيچ گاه از خود ضعف و نگرانى نشان نمىدادند بلكه با سخنان داغ و آتشين خود به مردم روح و نشاط مىبخشيدند ، تسلى خاطر مىدادند ، در شهادت 72 تن با اين كه شهيد بهشتى را يك ملت مىخواندند و يا در شهادت رئيس جمهور و نخست وزير اظهار مىداشتند طورى نشده ، ما از اين افراد زياد داريم و فورا با كمال صلابت و رشادت به انتخاب يا انتصاب ديگران به جاى آنان مىپرداختند .
خلاصه آن كه امام به امت مسلمان ، خاصه ملت ايران ، بلكه به عموم مستضعفان جهان شور و نشاط بخشيدند ، شرف و افتخار دادند . ما با رجال سياسى بسيارى برخورد داشته‌ايم يا در تاريخ خوانده‌ايم و يا از افواه نام آنان را شنيده‌ايم ؛ هر گز كسى را اين گونه نديده‌ايم بدون كمترين ترس و واهمه ، با بزرگترين قدرتها در مىافتاد و مىجنگيد و هيچ گاه از خواستهء خود تنزل نمىكرد ، در عين حال پيوسته توفيق مىيافت و پيروز مىشد و اين نبود جز بدين جهت كه در مقابل خداوند در مقام كمال رضا و تسليم قرار داشت ، هيچ چيز جز رضاى خداوند او را راضى نمىكرد تنها قدرت اسلام و مسلمين را در نظر داشت ؛ به ياد ندارم زمانى از غير اسلام دم زده باشد . هدف او تنها رضاى خدا و پيروزى اسلام بود . اين جانب با مراجع بسيارى مأنوس بوده و يا تاريخ زندگى آنان را ورق زده‌ام الحق به چنين كسى تا كنون برخورد نكرده‌ام .
امام خمينى فقيهى بود عادل ، فيلسوفى عارف ، سياستمدارى حقوقدان ،

300