به تهران عزيمت كرد و در آغاز ، در درس ملا حسين خوئى شركت كرد و سپس به نجف اشرف رفت تا از محضر زعيم بزرگ حوزه ، شيخ اعظم انصارى بهره مند گردد و حدود چهار سال از اين محضر پر فيض استفاده كرد و از برجستگان تلامذه شيخ شناخته شد . بعد از فوت شيخ از درس فقه سيد على شوشترى و شيخ راضى ( 1290 ه ) و ميرزاى شيرازى استفاده كرد . آخوند بعد از وفات ميرزاى شيرازى و محقق رشتى از مدرسان بىبديل حوزهء علميه به شمار آمد به طورى كه متجاوز از هزار نفر از فضلا در پاى درس او حاضر مىشدند .
يكى از مسائل مهمى كه در زمان آخوند در ايران روى داد مسأله انقلاب مشروطيت بود و پاى آخوند در اين جريان سياسى به ميدان كشيده شد و مشكلات فراوانى براى ايشان به بار آورد .
آثار آخوند عبارت است از : كفاية الاصول ( براى اين كتاب علمى شروح مختلفى نوشته شده است ) ، تعليقه بر مكاسب ، تعليقه بر رسائل ، رسالة فى الفقه ( اللمعات النيرة ) ، حاشية بر اسفار صدر المتألهين شيرازى ، حاشية بر شرح منظومهء سبزوارى ، رسالات فى المشتق و الوقف و الرضاع و الدماء الثلاثة و الاجارة و الطلاق و معنى العدالة و الرهن ، ( اين هشت رسالة در يك جلد چاپ شده است ) ، روح الحياة ( رساله عمليه ) .
آخوند در سال 1329 از دنيا رفت . ( مقدمه مكاسب شيخ به اهتمام كلانتر ، 1 / 153 - 158 ، مقدمه كفايه مؤسسه آل البيت ، 15 - 27 ، ريحانة الادب ، 1 / 16 ، الاعلام ، 7 / 11 ، احسن الوديعه ، 1 / 146 ، الذريعة ، 4 / 412 ) سيد محمد كاظم يزدى ( 1337 ه ) .
وى فرزند عبد العظيم طباطبايى از فقها و مراجع بزرگ تقليد شيعه در قرن چهاردهم بود . او بعد از گذراندن مقدمات به اصفهان عزيمت كرد و از علماى آن سامان از جمله صاحب روضات الجنات استفاده كرد و سپس به عراق عزيمت و در درس ميرزاى بزرگ در نجف اشرف حاضر شد و به مراتب بالاى علمى رسيد و بعد از فوت استادش به تدريس پرداخت و در نهايت ، رياست مذهبى شيعه در عصر خود به ايشان محول گرديد .
از آثار اوست : تعادل و تراجيح ، حاشيه بر مكاسب شيخ انصارى ، العروة الوثقى ، حجية الظن فى عدد الركعات و كيفية صلاة الاحتياط .
وى چند مدرسه از جمله مدرسهء بزرگى به سال 1325 ه در نجف اشرف تأسيس كرد . ( ريحانة الادب ، 4 / 334 ، احسن الوديعة ، 1 / 152 )

288