داده است . [1] 30 . مناظرة الشريف المرتضى لأبي العلاء المعري :
رساله اى است در يك ورق به خط ريز كه در اصل شاگرد سيّد ، شيخ سليمان صهرشتى از او روايت [2] و سپس شيخ طبرسى در كتاب احتجاج آن را نقل كرده است و ديگر ناسخان از او نقل كرده‌اند . در اين رساله سيّد بر حدوث عالم و ابو العلاء بر قدم آن احتجاج مىكند . صاحب ادب المرتضى در اين نسبت خدشه كرده و بعلاوه اسلوب رساله را نزديك به اسلوب مرتضى نمىداند ، و لذا به صحت ورود و نسبت رساله به هر يك از شريف مرتضى و ابو العلاء معرى مطمئن نيست . [3] 31 . الذخيرة :
اين كتاب از تأليفات سيد است و او خود در كتاب ذريعه از آن نام برده است [4] و بعلاوه در كتب و فهارس نيز از اين كتاب به نام سيّد ياد شده است ، ولى بر حسب فحصى كه از طرف اين جانب به عمل آمده نسخه اى از آن در دست نيست ، صاحب ادب المرتضى نيز گويد : از اين كتاب نسخه اى در كتابخانه هاى ايران و عراق نيافتم ولى در ضمن رساله اى به نام مجموعة من كلام المرتضى فى فنون الكلام قسمتى از آن نقل شده است و از آن قسمت به دست مىآيد كه كتاب در اصول عقائد اماميه است و در آن از رسالت ، معجزه ، صفات خداوند ، امامت و شروط آن گفتگو شده است [5] ، لكن از كتاب ذريعه به دست مىآيد كه مسائل ديگرى از اصول فقه و كلام نيز چون اجماع و صفت علم حاصل از خبر در اين كتاب مطرح است [6] ، در بعضى از كتب مانند كتاب ريحانة الادب نيز اين كتاب مانند ذريعه از تأليفات سيد در اصول فقه شمرده شده است . [7] 32 . مسألة وجيزة فى الغيبة :
اين مسأله در بارهء حل معضل غيبت امام منتظر نگاشته شده است . بين ادلهء اين رساله با ديگر مطالبى كه سيد در اين باره نوشته - خصوصا المقنع فى الغيبة - هيچ گونه اختلافى به چشم نمىخورد . [8] 33 . المسائل التبانيات :
مسائلى است كه ابو عبد الله محمّد بن عبد الملك التبانى از سيد سؤال كرده ، و چنان كه از سؤالات او پيداست متكلمى ماهر بوده ، بلكه چه بسا از

[1] . همان ، 213 - 228 .
[2] همان ، 31 - 32 .
[3] ص 152 .
[4] . ص 4 و ص 485 ، اين كتاب اخيرا از سوى انتشارات جامعهء مدرسين در قم به چاپ رسيده است .
[5] ص 152 به نقل از مجموعهء آقا شيخ آقا بزرگ ، 21 - 31 .
[6] . ص 4 و ص 485 .
[7] ريحانة الادب ، 3 / 119 .
[8] . ادب المرتضى ، 152 به نقل از مجموعهء آقا شيخ آقا بزرگ 308 - 311 .

169