نام کتاب : تاريخ فقه و فقها ( فارسي ) نویسنده : أبو القاسم گرجي جلد : 1 صفحه : 164
رجوع به خود كتاب به طور وضوح به دست مىآيد كه از شريف مرتضى است . سبط كركى عاملى در كتاب رفع البدعة خود از دو كتاب مختلف نقل مىكند كه يكى از مفيد است به نام العيون و المحاسن ، و ديگرى از سيد مرتضى به نام الفصول المختارة ، و همچنين در كتاب دفع المناواة عن التفضيل و المساواة [1] بنا بر اين ممكن است نام كتاب سيّد الفصول المختارة من العيون و المحاسن باشد ، زيرا بيشتر مطالب آن از كتاب العيون و المحاسن « مفيد » اقتباس شده است . 9 . الولاية عن الجائر و يا الولاية من قبل الظالمين : رسالهء كوچكى است كه سيد آن را در سال 415 براى وزير ، ابو القاسم حسين بن على مغربى تأليف كرده است . اين رساله در بارهء حكم ولايت از طرف خلفاء جور است كه غالبا در بين اماميه مطرح ، و مورد اشكال بوده است . سيّد در اين رساله آن چه را كه والى از جانب جائر مىتواند انجام دهد و آن چه را نمىتواند انجام دهد بيان داشته است . اين رساله در ضمن اجازهء بصروى ذكر شده و صاحب ادب المرتضى گويد : نسخه اى خطى از اين رساله به قلم شيخ آقا بزرگ تهرانى نزد من موجود است . [2] 10 . المقنع فى الغيبة : اين رساله در سال 1319 ه در حاشيهء درر الفرائد فى شرح الفوائد به چاپ سنگى رسيده است . [3] سيد در اين رساله مشكل غيبت امام دوازدهم را كه پيوسته باب هجوم بر اماميه بوده است و از ديرباز در مقام دفع آن بر آمدهاند و رساله هاى زيادى در اين باب نوشتهاند دفع كرده است . صاحب ادب المرتضى گويد : اين رساله در اجازهء بصروى و تذكرة المتبحرين و معالم العلماء مذكور است و از صاحب تذكره نقل مىكند كه گفته است : سيد اين رساله را براى وزير مغربى تأليف كرده است . [4] 11 . احكام اهل الآخرة : رسالهء كوچكى است در اطراف آراء متكلمين در شأن اهل آخرت ، و چنان كه از خود رساله به دست مىآيد پيش از سيّد ، ابو الهذيل العلاف در اطراف اين مسأله سخن گفته است ، اين رساله در سال 1319 ه در حاشيهء كتاب درر الفرائد به چاپ رسيده است . [5]
[1] . رياض العلماء مخطوط ترجمهء حال مرتضى . ( ادب المرتضى ، ص 141 ) [2] . ص 142 . [3] درر الفرائد ، 344 - 352 . [4] ص 142 - 143 . [5] . درر الفرائد ، 352 - 363 ، و نيز در سال 1315 ه با دو رسالهء ديگر سيد مسألة فى العصمة و احكام اهل الآخرة در ضمن بيست رساله به نام الرسائل العشرون در ايران چاپ شده است .
164
نام کتاب : تاريخ فقه و فقها ( فارسي ) نویسنده : أبو القاسم گرجي جلد : 1 صفحه : 164