كه بديشان در فتوى اعتماد مىداشت ، سيد او را نائب خود در شهر حلب ، و گاه جانشين خود در تدريس نيز قرار مىداد . او اولين كسى بود كه به حرمت نماز جمعه در زمان غيبت فتوى داد .
سلار داراى تأليفاتى است كه از آن جمله بايد المقنع و التقريب [1] و المراسم و الرد على ابى الحسين البصرى و تتمة الملخص را بر شمرد كه به ترتيب در بارهء مذهب و اصول فقه و فقه و رد بر ابو الحسين بصرى در نقض كتاب الشافي سيد مرتضى ، و تكميل كتاب الملخص سيد مرتضى ، نوشته شده است . [2] قاضى عبد العزيز بن نحرير بن عبد العزيز [3] بن البراج الطرابلسي ( 481 ه ) زاده و بزرگ شده در مصر و وجهى از وجوه ، و از فقهاء اماميه بود و مدت بيست سال متصدى قضاء در طرابلس بوده است .
در اصول و فروع كتابهايى دارد كه از آن جمله بايد كتاب المهذب و شرح جمل العلم و العمل - كه اصل آن از سيد مرتضى است - و الجواهر و المعالم و المنهاج و الكامل و المقرب را بر شمرد . [4] نظام الدين ابو الحسن ( و يا ابو عبد الله ) سليمان بن الحسن ( و يا الحسين ) الصهرشتى الديلمى ، فقيه فاضل دين دار ، در مجلس درس سيد مرتضى مىنشست و از بزرگان شاگردان او بود . او را اقوالى است كه گاه در كتب فقه به نام او نقل مىشود .
او داراى تأليفاتى است كه از آن جمله است : شرح ما لا يسع جهله [5] و تنبيه الفقيه و النصير فى نقض كلام صاحب التفسير يعنى قاضى ابو يوسف قزوينى و الانفرادات بالفتوى و عمدة الولي . [6] ابو الفتح محمّد بن على الكراجكي ( 449 ه ) .
يافعى گويد : او رأس شيعه ، و صاحب تصانيف ، نحوى ، لغوى ، منجم ، طبيب ، متكلم ، و از بزرگان اصحاب مرتضى بوده است ،

[1] . روضات الجنات در ص 200 به نقل از خلاصهء علامه ، و همچنين كتب ديگر اين كتاب را به نام التقريب ياد مىكنند ولى ادب المرتضى در ص 118 آن را به نام التعريب ياد كرده است .
[2] . روضات الجنات ، 200 و ادب المرتضى به نقل از رياض العلماء مخطوط ، 447 - 448 و كتب ديگر .
[3] . موافق روضات ، 351 ولى در ادب المرتضى ابن نحرير بن عبد العزيز را ندارد .
[4] . روضات الجنات ، 351 و معالم العلماء ، 71 و كتب ديگر . ( ادب المرتضى ، ص 119 )
[5] . روضات الجنات ، نقل از معالم العلماء ، 303 ، ولى در ادب المرتضى ، 119 « شرح ما لا يسع تنبيه الفقيه عليه » ضبط شده است .
[6] . روضات الجنات ، 303 و معالم العلماء ، 49 و كتب ديگر . ( ادب المرتضى ، ص 119 )

158