نام کتاب : تاريخ بخارا ( فارسي ) نویسنده : محمد بن جعفر الزشخي جلد : 0 صفحه : 29
صفحهء 127 عبارت ( به زير گوزن بزرگ ) در تمام نسخ به همين صورت است كه مسلما غلط و صورت درست آن ( به زير گوزن بزرگ ) بايد باشد كه قياسا تصحيح شد . و امثال و نظاير اين اغلاط بسيار است كه اين چند مورد براى نمونه ياد شد . و نويسندگان و نساخ به اغلاط كتاب توجه ننموده و عينا آنها را رونويس كردهاند . و اين نسخه ها چون نسخهء قديمى و كهنه نيست رسم الخط مخصوصى در آنها ديده نشد كه به طرز كتابت و خصايص قابل شرح و وصف آن پردازد . تهيه و ترتيب نسخهء حاضر چنان كه در پيش بدان اشاره شد بدين گونه صورت پذيرفت كه نسخهء چاپ سابق را با هر يك از سه نسخهء خطى ديگر مقابله كرد ، و اختلاف نسخه ها را در ذيل صفحات ضبط نمود . و در مواردى كه عبارتى يا كلمهاى در نسخه ها به دو صورت يا بيشتر نوشته شده بود و هر يك مفيد معنى صحيح و مناسبى بود صورت متن چاپى را تغيير نداد ، و به حال خود باقى گذاشت و صورتهاى ديگر را در زير صفحات نوشت . و در جائى كه عبارت يا كلمهاى در همهء نسخه ها نادرست و معنى صحيحى از آن مفهوم نمىشد ناچار وجهى كه محتمل الصحة بود در متن نهاد و آن ديگر را در پاورقى گذاشت . كلمات نادرست و اشتباهات تاريخى و اسامى خاصى كه در اين كتاب به صورت نادرست و غلط ياد شده از روى كتابهاى تاريخ معتبر مانند طبرى و بلاذرى و اين اثير و انساب سمعانى و ابن حوقل و ابن خرداذبه و ديگر كتب تاريخ و جغرافى اصلاح كرد و در تعليقات وجه نادرستى آنها را باز نمود . اما در متن تاريخ تغييرى نداد ، و از حدود متون نسخه هاى خطى كه در دست داشت تجاوز ننمود . جز در دو سه مورد كه نادرستى آنها مسلم بود متن را اصلاح كرد ، و صورت اصل نسخه ها را در حاشيه چنان كه بود ضبط نمود . اسامى شهرها و دهات و روستاها را تا آنجا كه توانست با مراجعه به كتابهاى تاريخ و جغرافى آنچه نيازى به شرح و بسط داشت در تعليقات بتفصيل بيان كرد و محل و جاى آن را نشان داد . اشخاص تاريخى كه در اين كتاب ذكرى از آنها شده براى آنكه مطالعه كنندگان كتاب بهتر و بيشتر به حال آنها معرفت حاصل نمايند و جهت شناخت آنها به مراجعهء كتب تاريخ نياز نداشته باشند مختصرى از احوال هر يك فراهم كرد ، و بدين طريق آنها را معرفى نمود .
مقدمه 29
نام کتاب : تاريخ بخارا ( فارسي ) نویسنده : محمد بن جعفر الزشخي جلد : 0 صفحه : 29