اتابكان آذربايجان كتاب تاريخ يمينى تأليف عبد الجبّار عتبى را از عربى به فارسى ترجمه كرده است .
از شرح حال مترجم فاضل كتاب يعنى ابو الشّرف ناصح بن ظفر جز آنچه گفتيم اطَّلاعى در هيچ منبعى تا آنجا كه وسايل در دست ما بود به دست نيامد جز مختصر اشاراتى كه از همين ترجمهء يمينى و خاتمهء آن بر مىآيد ، و آن جمله اين است كه مؤلَّف به زبان عربى اشعار بسيار داشته و مدايحى كه در مقدّمه و خاتمهء همين ترجمه از خواجه ابو القاسم وزير و مرثيه اى كه از طغرل سوم گفته و در خاتمه مذكور است نمونه اى از اين گفته هاست [1] .
مؤلَّف در مقدّمهء ترجمهء يمينى ( ص 11 ) از دو مجموعه از اشعار خود يكى به نام روضة الحزن ديگرى به اسم شعلة القابس ، و در « خاتمه » از كتاب ديگرى از تأليفات خويش به اسم تحفة الآفاق فى محاسن اهل العراق نام مىبرد . در مورد اول از قريب به دو هزار [2] بيت از منظومات خود گفتگو مىكند كه در مدح وزير جمال الدّين الغ باربك گفته ، و در مورد دوم مىگويد كه در كتاب « تحفة الآفاق فى محاسن اهل العراق » ( كه ظاهرا تذكرهء شعرا و كتاب تراجم احوال جمعى از بزرگان عراق بوده

[1] - جرفادقانى دربارهء خود چنين مىگويد : و اگر كسى مكتوبات اين ضعيف در نظم و نثر تازى مطالعت كرده باشد مگر آبى به روى كار باز آيد و عيار اين كلمات را صلاحى و عوار اين ترهات را صلاحى ظاهر گردد ، و معلوم شود كه اگرچه كودن پارسيم حرون است مركب تازيم خوش رو است ، و اگر چه كسوت مهلهل عجميتم خلق است حلهء مفوف عربيتم نيك نو است ( ص 10 س 12 كتاب حاضر ) .
[2] - در بعضى از نسخه ها « ده هزار بيت » ضبط شده و آقاى عبد الحسين نوايى ( مجلهء يادگار سال اول شمارهء 4 ص 56 ) نيز « ده » نوشته‌اند ولى بر طبق نسخ خطى معتبر و بر حسب سياق عبارت « دو » بايد باشد .

مقدمة 25