تعبير مسعودى از اين كتاب چنين است : « كتاب التاريخ تأليف احمد بن يعقوب المصرى فى اخبار العباسين و غيرهم » و احتمال دادن اينكه مسعودى « تاريخ العباسى » را باينصورت تحريف كرده باشد دور از انصاف و صواب به نظر مىرسد ، بخصوص كه در عنوان موجود تصريح شده كه « در اخبار عباسيان و جز ايشان » و در اين تعبير هيچ اشكالى به نظر نمىرسد ، چه قسمت مهمى از اين كتاب در تاريخ عباسيان است . البته عبارت حاجى خليفه كه آن را در ذيل تاريخ آل عباس بنام « و اخبار العباسية لأحمد بن يعقوب المصرى » ياد مىكند ، هم در نام كتاب و هم در نام پدر مؤلف خالى از مسامحهء در تعبير نيست و همين مسامحهء در نام مؤلف مجمل التواريخ و القصص رخ داده است و با اينكه در يك جا « احمد بن ابى يعقوب » گفته ، در دو جاى ديگر به مسامحه « احمد بن يعقوب » آورده است . اين كتاب در سال پانصد و بيست هجرى در عهد سلطنت سلطان سنجر ( 511 - 552 ه‌ . ) و سلطان محمود بن محمد بن ملكشاه ( 512 - 525 ه‌ . ) و بهرامشاه غزنوى ( 511 - حدود 550 ه‌ . ) و خلافت مسترشد عباسى ( 512 - 529 ه‌ . ) تأليف يافته [1] و در سال 1318 شمسى در تهران بچاپ رسيده است . مؤلف اين كتاب در سه مورد از تاريخ يعقوبى نقل مىكند :
1 - « و آنك [2] پيغامبر صلوات الله عليه فرمود : « انا ابن العواتك » و اندر غزو چنان گفت : « انا ابن الفواطم » ، دوازده عاتكه بوده‌اند در امهات اجداد و جدة پيغامبر عليه السلام ، ده از قحطانيان و مضريان و قضاعيان ، و دو از قريش ، و چهار فاطمه هم از قريش و قيسيان و بنى الازد ، و شرح نسب ايشان در تاريخ احمد بن ابى يعقوب ابن واضح الكاتب مثبت است [3] كه من اختصار را نوشتم مگر ذكرها بر عادت اجمال . » 2 - « و اندر تاريخ احمد بن يعقوب خوانده‌ام كه در [ سنهء ] ثمان عشر ابو موسى

[1] - ر . ك . مقدمهء قزوينى بر مجمل التواريخ ص لو .
[2] - ر . ك . ص 517 - 520 .
[3] - ر . ك . مجمل التواريخ و القصص ص 229 .

مقدمهء مترجم 25