آن حيلت و آن مناره بشنيد ، سهم آمدش به دل ، ديگر روز تنها بر نشست و از لشكر خويش بيرون آمد و ميان هر دو لشكر بيستاد و بانگ كرد كه منم ملك خشنواز ! اين فيروز را كه ملك عجم است بگوييد تا تنها بيرون آيد تا با وى سخن گويم كه اين حرب از ميان دو لشكر برخيزد . لشكر عجم بكراهيت بودند از حرب و بضرورت آمده بودند ، فيروز را گفتند : بيرون شو تا اين مرد همى چه گويد و چه خواهد . وى تنها است تو نيز تنها بيرون شو . فيروز تنها بر نشست و بيرون شد و برابر خشنواز بيستاد و نگريست . و هرگز نديده بودش بدان دو بار كه وى به درگاه وى آمده بود .
فيروز را مردى تمام ديد نيكو روى و سوارى تمام .
خشنواز را از وى هيبتى آمد ، او را گفت : يا پسر ! تو مرا فرزندى ، و اگر تو از پشت من بودى ، من به جاى تو بيش از آن نكردمى كه اكنون كردم . دو بار جان تو باز دادم و ترا به مملكت باز رسانيدم ، و هر دو بار تو حقّ من نشناختى و نعمت مرا ناسپاسى كردى و غدر كردى ، و اين بار عهد بشكستى و سوگند به دروغ كردى . و خداى تعالى اين بار ترا بگيرد كه اين حيلت كه تو كردى اندر كار اين مناره ، چيزى نيست .
اكنون بازگرد و هوش به تن خويش باز آر و بدين سپاه بسيار فريفته مشو كه ايشان را با تو دل راست نيست و خداى ترا نصرت ندهد ، و من دانم كه تو اين از ننگ كردى اين دو بار كه از در من بازگشتى به صلح و آشتى كه من جان به تو باز دادم ، و اگر خواستمى آن وقت كه تو از آن بيابان بر آمدى ، ترا و سپاه ترا توانستم كشتن و ليكن چون به گناه خويش مقرّ آمدى عذرت بپذيرفتم و جان ترا بخشيدم ، و آن عار نبود ، اكنون عهد بشكستى و سوگند دروغ كردى ، و من ترا به جاى فرزند دارم ، و ننگ از سوگند دروغ كردن بود كه هميشه ملكان از يك ديگر باز مىگردند گاه به صلح و گاه به هزيمت . مر خداى را بر تو سوگند كردم و ترا نصيحت كردم اگر بپذيرى ترا بهتر .
فيروز سخن وى بشنيد و گفت : از حرب چاره نيست . و هر دو باز گشتند . و خشنواز نخواست كه سپاه وى بدانند كه وى به طلب صلح شده است و اجابت نيافت . سپاه را گفت : دو بار اين فيروز بر من آمد و من او را نديدم ، [ اكنون بديدم ] و بدانستم بيقين كه خداى او را هلاك خواهد كردن اندر اين حرب بدين غدر كه با من

667