از سام به اردشير كه ملك اهواز به حرب من آمد و من او را بشكستم و باز گردانيدم .
و به اصفهان ملكى بود از دست اردوان ، نام وى شاد شاپور . اردشير سپاه بكشيد و به اصفهان شد و شاد شاپور را بكشت و به پارس باز آمد ، و ملك اصفهان نيز بگرفت و خليفت خويش آنجا بنشاند .
پس لشكر بكشيد به ملك [ اهواز شد و ملك ] اهواز ، نام او بيدوفر ، و او از اردشير بگريخت ، و اردشير همه شهرهاى اهواز بگرفت و به رام هرمز بنشست ، بزرگتر شهرى به اهواز اندر آن است ، و غنيمت بسيار گرد كرد ، و شهرى بنا كرد نام او سوق الاهواز ، امروز اندر همه اهواز چنان شهر نيست و مهتر از آن ، با خلقى بسيار ، و خليفت خويش آنجا بنشاند و بفرمود كه اين شهرها تمام كن ، و خود با سپاه برفت از اهواز و به ميسان شد . و پادشاهى [ اى ] ديگر بود ، شهرى هم چند اهواز ، و آنجا ملكى بود نام او بيدا ، او را بكشت و شهرى بنا كرد نام او كرخ ميسان ، و بعضى اردشيرسان خوانند . و آنجا سپاهى بنشاند و به پارس باز آمد . و باز اردوان ملك جبال كس فرستاد به دو كه من بيايم و با تو حرب كنم به دشت شهر هرمز ، چون مهر ماه اسپرى شود تو آراسته باش تا آنجا آيى .
اردشير پيش از آنكه او گفت ، بدان دشت شد و لشكر فرود آورد بر سر آب ، و گرداگرد خويش اندر خندقى بكند . چون اردوان بيامد ، اردشير نگذاشت كه اردوان اندر آن شهر آيد . و پسرى بود اردشير را نام او شاپور . پس خويش را پيش اردوان فرستاد تا حرب كند . و اردوان را وزيرى بود داد بنداد نام ، تدبير سپاه وى كردى .
شاپور آن وزير اردوان را به دست خويش بكشت به حرب اندر ، و لشكر اردوان هزيمت شد ، و اردشير سپاه را بر گرفت و از پس اردوان بشد تا اردوان را اندر يافت و بكشت . و اردشير از اسب فرود آمد و لگد بر سر و روى وى همى زد به هر دو پاى ، تا مغزش از سر بيرون همى آمد .
و آن روز اردشير را شاهنشاه نام كردند ، و لشكر از آنجا به همدان آورد و ملكت جبال و همدان و نهاوند و دينور بگرفت و ملكان را بكشت . و از آنجا به آذربايگان شد و به ارمينيه ، و از آنجا به موصل آمد و همه [ a 111 ] آن پادشاهيها بستد . و از

603