داشت تا با خداى تعالى مناجات كند و قوم او گوساله پرست شده و او هيچ خبر نداشت ، و آن هفتاد تن كه با او بودند روزه داشتند . پس چون چهل روز تمام شد و خداى عزّ و جلّ او را وعده كرد روز چهلم كه دهم ذو الحجه به سر كوه برآى . و مناجات موسى آن روز بود . چون سپيده بدميد ، از آن هفتاد تن ، موسى نخست بر سر كوه شد و ايشان را گفت : بر اثر من بياييد . چون به جاى مناجات رسيد ، خداى عزّ و جلّ گفت : * ( وَما أَعْجَلَكَ عَنْ قَوْمِكَ يا مُوسى 20 : 83 ) * . چرا بشتافتى اى موسى پيش از قوم خويش ؟ * ( قال هُمْ أُولاءِ عَلى أَثَرِي وَعَجِلْتُ إِلَيْكَ رَبِّ لِتَرْضى 20 : 84 ) * . گفت : يا ربّ ! من به طلب رضاى تو بشتافتم و ايشان بر اثر مناند . پس خداى عزّ و جلّ موسى را خبر كرد كه قومش به لب دريا گوساله [ پرست ] شدند و سامرى ايشان را گوساله‌اى كرد از زر و آوازى از او بيرون آمد .
موسى گفت : يا ربّ ! اگر سامرى گوساله كرد ، آن آواز او نه سامرى آورد ، [ a 62 ] [ آواز ] تو آوردى . خداى گفت : * ( فَإِنَّا قَدْ فَتَنَّا قَوْمَكَ من بَعْدِكَ 20 : 85 ) * . من آزمايش كردم قومت را از پس تو كه آواز از آن گوساله بيرون آوردم . * ( وَأَضَلَّهُمُ السَّامِرِيُّ 20 : 85 ) * . سامرى ايشان را گم بوده كرد و چنين گفت كه اين خداى شما است . پس آن هفتاد تن از پس موسى بر سر كوه آمدند سوى موسى ، و خداى عزّ و جلّ با موسى مناجات كرد .
و چون خداى عزّ و جلّ با موسى مناجات كردى ، ابرى سپيد بيامدى و بر سر موسى برافتادى ، و موسى اندر آن ميان غايب شدى چنان كه كس او را نديدى . پس اين هفتاد تن بر موسى گرد آمدند .
موسى به مناجات بايستاد پيش خداى و ابر بيامد و بر وى برافتاد و او را از چشم آن هفتاد تن پوشيده كرد ، و خداى عزّ و جلّ به عظمت و جلال خويش بىكام و دهن با موسى سخن گفت و موسى بشنيد ، و تورات به الواح بر نبشته او را داد ، چنان كه فرمود : * ( وَكَتَبْنا لَه في الأَلْواحِ من كُلِّ شَيْءٍ مَوْعِظَةً وَتَفْصِيلًا لِكُلِّ شَيْءٍ فَخُذْها بِقُوَّةٍ وَأْمُرْ قَوْمَكَ يَأْخُذُوا بِأَحْسَنِها سَأُرِيكُمْ دارَ الْفاسِقِينَ 7 : 145 ) * . به تورات اندر خداى چيزى پيدا كرد از خبرها و عظت و پند و از دين و از شريعت . خداى تعالى موسى را گفت : * ( فَخُذْها بِقُوَّةٍ 7 : 145 ) * . اين الواح را بگير . * ( وَأْمُرْ قَوْمَكَ يَأْخُذُوا بِأَحْسَنِها 7 : 145 ) * . و قومت را بفرماى تا كار

322