خداى تعالى گفت : اين عصا به چه كار آيد ؟ گفتا : * ( أَتَوَكَّؤُا عَلَيْها وَأَهُشُّ بِها عَلى غَنَمِي 20 : 18 ) * . وقتى كه خسته شوم بر آن تكيه كنم و چون گياه نبود اين عصا را بر درخت زنم تا برگ بريزد و گوسپندان بخورند . * ( وَلِيَ فِيها مَآرِبُ أُخْرى 20 : 18 ) * . و نيز حاجتهاى بسيار است مرا بدين عصا كه از او چيزى بياويزم و به پشت بر گيرم و چون فرود آيم به زمين فرو برم و از او چيزى بياويزم ، و نيز مرا سليح باشد .
چون موسى مقرّ آمد بدانچه اندر عصا بود از همه هنرى ، آنگاه خداى عزّ و جلّ او را اندر عصا چيزى بنمود كه موسى ندانست كه چنان شايد بودن اندر عصا ، تا دل موسى نخست به نبوّت بيقين شد ، پس آنگاه بفرمود كه سوى فرعون پيغام بر . و اگر موسى را نفرمودى كه اين عصا بيفگن و مار نكردى و موسى با آن خوى نكرده بودى ، چون به پيش فرعون بيفگندى و مار گشتى ، موسى از آن بيشتر ترسيدى كه فرعون . پس خداى عزّ و جلّ خواست كه [ b 54 ] موسى را بدان رياضت كند تا موسى به ديدار مار خوى كند و آن چوب مار گردد . تا موسى را به هر چيزى مهذّب و راست كرد از توحيد و شريعت و عبادت و نبوّت و آيت نبوّت ، پس آنگاه او را به رسولى سوى دشمن خويش فرستاد تا به هر چيزى حكمت خداى پديد آمد ، چنان كه ملكى خواهد كه رسولى فرستد سوى دشمنى ، مردى را فرستد با خرد وهش و راى ، و او را به هر چيزى بيازمايد و هر چه نداند در آموزاندش تا همه اخلاق و آداب او تمام شود ، پس به رسولى فرستدش .
آنگاه خداى عزّ و جلّ موسى را گفت : * ( أَلْقِها يا مُوسى 20 : 19 ) * . اين عصا از دست بيفگن .
* ( فَأَلْقاها فَإِذا هِيَ حَيَّةٌ تَسْعى 20 : 20 ) * . چون به زمين زد ، عصا مار گشت ثعبان ، و ثعبان آن مار بزرگتر بود كه او را گردن ستبر بود [ و به روى سرو بود ] . چون موسى آن چنان ديد بترسيد چنان كه خداى عزّ و جلّ گفت : * ( فَلَمَّا رَآها تَهْتَزُّ كَأَنَّها جَانٌّ وَلَّى مُدْبِراً وَلَمْ يُعَقِّبْ يا مُوسى 28 : 31 ) * چون بديد آن چوب مار گشت . وَالْجانُّ الْحَيَّةُ الَّتى لَمْ تَزِل حَيَّة . از بيم برگشت و زاستر شد و پشت سوى او كرد كه بگريزد . * ( وَلَمْ يُعَقِّبْ يا مُوسى 28 : 31 ) * ، لَمْ يَلْتَفِت . و سوى او ننگريست تا خداى گفت : * ( أَقْبِلْ وَلا تَخَفْ إِنَّكَ من الآمِنِينَ 28 : 31 ) * . اى موسى ! باز آى و مترس كه تو ايمنى از اين . موسى باز آمد ، خداى گفت : * ( خُذْها وَلا ) *

285