تصحيح متن و معرفى نسخه ها من بنده به سال 1356 ه - خ در انديشهء آراستن متنى انتقادى از « ترجمهء تاريخنامهء طبرى » شدم . طرح از مديران بنياد فرهنگ ايران و فرهنگستان ادب و هنر بود .
فرهنگستان علوم اتحاد جماهير شوروى بر آن شده بود كه به آراستن بخش پيش از اسلام « ترجمهء تاريخنامهء طبرى » بپردازد . آنان بر آن بودند كه اين كار در حيطهء امكان دانشمندان شوروى است . از بنياد فرهنگ ايران يارى خواسته بودند كه پس از پايان كار ، حاصل تصحيحات و پژوهشهاى دانشمندان شوروى را بررسى كند ، و خود نيز در آراستن بخش اسلامى ترجمهء تاريخنامهء طبرى مباشرت ورزد ، و سپس اين هر دو بخش را چاپ و منتشر سازد .
چون از من خواسته شده بود كه در اين باب به مداقّه و بررسى پردازم ، كار را آغاز نهادم . به فهرستهاى كتابخانه ها و منابع باز نگريستم . دريافتم كه شمار نسخه هاى خطى شناختهء قابل اعتناى ترجمهء تاريخنامهء طبرى در كتابخانه هاى عمومى ايران و جهان ، از بيست افزون است [1] . از نسخه ها و عكس آن ، آنچه را در دسترس بود ، بررسى كردم . كهنترين دستنويس ترجمهء تاريخنامهء طبرى آن است كه در كتابخانهء آستان قدس رضوى نگهدارى مىشود ، و استاد شادروان مجتبى مينوى - روانش از بخشايش ايزدى برخوردار باد - در خرداد 1345 ه - خ . چاپى عكسى از آن در سلسلهء انتشارات بنياد فرهنگ ايران منتشر ساخت ، وى در مقدّمهء آن به معرفى نسخه پرداخته است :
« ترجمهء فارسى تاريخ كبير ابو جعفر محمّد بن جرير طبرى در 352 هجرى شروع شد . . .

[1] فهرست نسخه هاى خطى فارسى . احمد منزوى ، ج 6 : ذيل ترجمهء تاريخ طبرى تاريخنامه طبرى . صص 4125 - 4129 ، فهرست ميكروفيلمهاى كتابخانهء مركزى دانشگاه تهران . به كوشش محمّد تقى دانش پژوه . ج 1 : صص 37 و 38 ، ج 3 : صص 188 ، 277

مقدمه 46