إنّى جاعِلٌ فِى الاْءرْضِ خَليفَةً قالوا أتَجْعَلُ فيها . . . ) * ( البقره 30 ) * ( وَهُوَ الَّذى جَعَلَكُمْ خَلائِفَ الاْءرْضِ وَرَفَعَ بَعْضَكُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجاتٍ لِيَبْلُوَكُمْ فى ما اتيكُمْ ) * ( الانعام 165 ) .
انسان ، امانتدار شخصيت آزادى است كه .
به ضرر خود آن را پذيرفته است :
3 . اينكه انسان ، امانتدار يك شخصيت آزادى است كه به ضرر خود آن را پذيرفته است . * ( إنّا عَرَضْنَا الاْءمانَةَ عَلَى السَّمواتِ وَالاْءرْضِ وَالْجِبالِ فَأبَيْنَ أنْ يَحْمِلْنَها وَأشْفَقْنَ مِنْها وَحَمَلَهَا الاْنْسانُ إنَّه كانَ ظَلوماً جَهولًا ) * ( الاحزاب ، 72 ) . » .
خود حقيقى انسان :
ايضاً در ص 204 مىگويد :
« مثاليگرى اروپا هرگز به صورت عامل زنده اى در حيات آن درنيامده و نتيجهء آن پيدايش « من » سرگردانى است كه در ميان دموكراسيهايى ناسازگار با يكديگر به جستجوى خود مىپردازد كه كار منحصر آنها بهره كشى از درويشان به سود توانگران است . » .
12 . عطف به نمره 9 ، مىتوان گفت كه قرآن كتاب تربيت و ايمان و عمل است ، يك فلسفه نظرى نيست كه فقط علاقه به بحث و نظر و چشم انداز داشته باشد ، هر چشم اندازى را كه ارائه مىدهد براى عمل و گام برداشتن است . قرآن از « نَفَخْتُ فيه من روحى » ، « ثُمَّ أنْشَأْناه خَلْقا اخَرَ فَتَبارَكَ الله أحْسَنُ الْخالِقينَ » و امثال اينها دم مىزند نه فقط براى اينكه مجهولى را معلوم كرده باشد بلكه براى اينكه انسان « خود » واقعى و پنهانى كه بايد در جستجوى او و كشف او باشد پيدا كند و با پيداكردن او است كه بال و پرش باز مىشود ، تا سرحد « يا أيُّهَا الاْنْسانُ إنَّكَ كادِحٌ الى رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاقيه » سفر مىكند و مخصوصاً با شناختن و پى بردن به چنين خودى است كه عزت و كرامت [1] و تعالى خود را مىيابد و با

[1] . در تربيت و اخلاق مهمترين اصل براى يك فرد اين است كه براى خود اعتبار و شخصيت و حيثيت قائل باشد و مقيد باشد كه اعتبار خود را حفظ كند . شما براى اينكه يك بچه را خوب تربيت كنيد بايد به او شخصيت بدهيد كه احساس مناعت و شخصيت كند . امان از وقتى كه يك فرد احساس كند كه اعتبارش را از دست داده است ( مثال تاجر ) قرآن با كلمه « * ( يا بنى آدم ) * » به يك دنيا ارزش و شخصيت اشاره مىكند .

346