مولوى در داستان مسجد اقصى چقدر عالى آورده آنجا كه مىگويد :
. . .
10 . رجوع شود به ورقه هاى « روح » .
11 . اقبال لاهورى در ( احياء فكر دينى ) مقاله « آزادى و جاودانى من بشرى » ص 110 مىگويد :
« قرآن با روش ساده و نيرومند خود درباره فرديت و يگانه بودن انسان ( اينكه هركس بالاستقلال خود مسؤول خويش است و كسى كار كسى را كفايت نمىكند ، * ( لا تَجْزى نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَيْئاً ) ) * تأكيد فراوان مىكند و چنان تصور مىكنم كه درباره سرنوشت او به عنوان واحدى از زندگى ، نظرى قطعى دارد . نتيجهء همين گونه نظرداشتن به فرديت يگانهء انسان است كه قرآن براى يك فرد غيرممكن مىداند كه بار ديگرى را بكشد و تنها خود او را مستحق پاداش كارى كه كرده است مىداند ، و بنابراين انديشهء فدا شدن فردى را براى بخشايش گناهان ديگران طرد مىكند . » .
آنگاه مىگويد :
انسان برگزيده خداست :
« سه مسأله كاملًا از قرآن آشكار مىشود :
1 . اينكه انسان برگزيده خداست . * ( ( فَأكَلا مِنْها فَبَدَتْ لَهُما سَوْاتُهُما وَطَفِقا يَخْصِفانِ عَلَيْهِما من وَرَقِ الْجَنَّةِ وَعَصى ادَمُ رَبَّه فَغَوى . ثُمَّ اجْتَبيه رَبُّه فَتابَ عَلَيْه وَهَدى قالَ اهْبِطا مِنْها جَميعاً . . . ) ) * طه ، 121 - 123 .
خلافة اللهى :
2 . اينكه انسان با همه عيبها و نقصهايى كه دارد به مقام خلافت و جانشينى خدا بر زمين انتخاب شده است : * ( وَاذْ قالَ رَبُّكَ لِلْمَلائِكَةِ

345