إسم الكتاب : يادداشتهاى استاد مطهرى ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 516)

است كه قدرتهاى كوچك با هم يكى بشوند و متحد گردند و اتحاديه به وجود آورند و سازمان و تشكيلات به وجود آورند . قهراً پس از بالارفتن سطح شعور طبقهء مظلوم و مسلوب الحقوق ، همهء اينها به وجود مىآيد و آزادى به دست مىآيد .
جواب اين است كه بدون شك يكى از شرايط تأمين حقوق و آزاديها اين است كه صاحب حق ، شعور به حق خود و غيرت دفاع از حق خود را پيدا كند و اسلام به طور عجيبى مردم را به قيام براى احقاق حق خود امر كرده است ، ولى آيا براى تأمين آزادى تنها اين جهت كافى است ؟ و يا اين جهت دور و تسلسل ايجاد مىكند زيرا اولًا به فرض اينكه همين طبقه قدرت را به دست گرفت ، شروع مىكند به تجاوز به حقوق ( هميشه كه تعادل كامل ميان قوا برقرار نيست ) و ثانياً به موازات بالارفتن سطح شعور طبقات محكوم از كارگر و كشاورز ، سطح فكر طبقات حاكمه بالاتر رفته است . علم هرچند شعور طبقهء محكوم را بالا برده ولى دست طبقهء حاكم را هم قويتر كرده است . امروز قويترين ، متشكَّلترين و آگاه ترين جمعيتها احزاب ملى نيست بلكه سازمانهاى وابسته به طبقات حاكمه است ، مثلًا سيا و اينتليجنت سرويس است و اين قاعده در احزاب كمونيست هم صادق است . تفاوتى كه عصر ما با اعصار پيشين به واسطهء ترقى سطح شعور طبقات محكوم كرده است اين است كه طبقات حاكمه مظالم خود را در پشت پردهء تظاهر به خدمت انجام مىدهند . امروز مىبينيم كه استعمار نو جانشين استعمار كهنه شده است . استعمار نو همان استعمار كهنه است به علاوهء سرپوش طلايى استقلال ملتها و حمايت جهان آزاد . عصر ما عصر نفاق شده است . وسايل عظيم تبليغاتى براى واژگون جلوه دادن حقايق به كار مىرود و آنها را در انحصار خود دارد از راديو ، تلويزيون ، مطبوعات درجهء اول ، فيلمهاى سينمايى و غيره كه همه يا در راه واژگون جلوه دادن حقايق و يا در راه تخدير و مسموم كردن افكار عامهء مردم فعاليت مىكنند .
2 . آزادى معنوى . ممكن است كسى بگويد آزادى معنوى يعنى

101