عرضه مىدارد . ( 1 ) شاه براى دريافت نظريّه مرحوم ميرزاى قمى كه از بزرگترين مراجع زمان بود كتاب را به ايشان عرضه مىدارد و طىّ نامه‌اى از ايشان نظرخواهى مىكند ، ايشان پس از بررسى كتاب نامه‌اى به شاه نگاشته و در قسمتى از آن چنين مىفرمايد :
از آن روز كه نامه را خواندم تا به حال او « معتمدالدوله » را نفرين مىكنم ، ( 2 ) يقين دارم كه شاه دين پناه خبرى از مسائل وحدت وجود و موجود و اطلاع به مسائل نفوس و عقول ندارد ، اگر دليلى دارد بيايد پيش من كه دو قدم هم نتواند استقامت كند ، و اگر مىگويد : اهل كشف و شهود هستم ، پيشينيان او بعد از رياضت‌ها كه كار ايشان است ( 3 ) همانطور كه از بدع صوفيه است و شرح احوال آنها مملوّ از اينها است ( 4 ) اين ادّعاها كردند . او و شاه كه هميشه به عشرت و خوشى گذرانيده چه مربوط به اينها .
شما ( صوفيه ) كه مأمور هستيد اسرار خود را از عوام پوشيده داريد چطور بر خلاف مرام خود بر شاه عرضه كردى ، تا اينكه كلمات نامربوط شما به دست من آخوند قشرى بىمغز به قول شما كه خيلى به علماء توهين كرده ايد رسيده است در گفتار و كردار ، و همه را به رخ مردم مىكشيد ، و بعدهم منكرين را به عدم معرفت طرد مىكنند و در نظر مردم نافهم معرفى مىكنند ، و مكرّر مثنوى مىگويد : اگر آنچه در خاطر دارم بگويم غوغا برپا شود و در فهم‌ها نگنجد . ( 5 )

1 - شايد همان هنگام ، هنگامه قيام علاّمه بهبهانى صاحب خيراتيه براى ريشه كن كردن صوفيه و قتل معصومعليشاه به فرمان ايشان و كمك شاه به آن جناب بوده است ، به مقدّمه خيراتيه مراجعه نماييد . 2 - من از مفصّل اين قصّه مجملى گفتم * تو خود حديث مفصّل بخوان از اين مجمل 3 - يكى از اين رياضت‌ها چله نشينى است ، و بعضى چهل چله نشستند . و غير اينها از اذكار و امساك از خوراك و . . . 4 - براى اطلاع از رياضت‌هاى صوفيه به كتاب خيراتيه 2 / 81 و 2 / 137 به بعد مراجعه فرماييد . 5 - به مقدّمه خيراتيه مراجعه كنيد . بعضى از اين كلمات كه در متن آمده از نويسنده است . و گذشت از صوفيان گنابادى كه مىگويند : عرفاء از فقهاء بلندمرتبه ترند ، فقهاء نيابت روايت دارند ، و عرفاء حامل درايت و تصفيه قلوب و إلقاء اذكارند .

396